शाकम्

आहारार्थं कर्मकुर्यादनिन्द्यम् ।
कुर्यादाहारं प्राणसंरक्षणार्थम् ।
प्राणा रक्ष्याः तत्त्वजिज्ञासार्थम् ।
तत्त्वं जिज्ञास्यं येन भूयो न दुःखम् ॥

अयं श्लोकः मानवः किमर्थम् आहारं स्वीकरोति इति अंशं स्पष्टयति । आहारेण विना वयं न जीवामः । किन्तु पशुपक्षिवत् वयम् आहर्तुं न शक्नुमः । प्रकृत्या एतानि पदार्थानि चित्वा संस्कृत्य अन्नत्वेन खादामः । मानवः मूलरूपेण शाकाहारी एव । अतः कानिचन सस्यानि नित्याहारे वयम् उपयोगं कुर्मः । अस्मिन् तेषां पाकोपयोगिनां शाकानां विषये पठामः ।

1. कारवेल्लम्
2. शिघ्रुः
3. कूष्माण्डम्
4. कोशातकी
5. वार्तकी
6. वृन्ताकः
7. भिण्डिः
8. बिम्बफलम्
9. पुष्पशाकम्
10. पर्णशाकम्
11. निष्पावप्रभेदः (बीन्स्)
12. उर्वारुकम्
13. महामरीचिका
14. कदलीकाण्डम्
15. पटोलः
16. आम्रातकम्
17. अलाबु
18. निम्बूकम्
19. आमलकम्
20. मधुरकूष्माण्डम्
21. गोराणी
22. कदलीकुसुमम्
23. वर्तुलकम्
24. छत्राकम्
25. राजमाषशाकम्
26. विदारी (नेलगुम्बळ)
27. जालकम् (होम्बाळे)