राष्ट्रियमानसिकारोग्य-नाडीविज्ञानसंस्थानम्

राष्ट्रियमानसिकारोग्य-नाडीविज्ञनसंस्थानम् (National Institute of Mental Health and Neuroscience) नामकः मानितवैद्य-विश्वविद्यालयः भारतदेशे उद्याननगरे (Bangalore) अस्ति । अस्य संस्थानस्य स्थापनं क्रि.श. 1925 तमे वर्षे अभूत् । भारतराष्ट्रप्रभुत्वाsरोग्य-कुटुम्बसंक्षेममन्त्रित्वशाखायाः अधीने इदम् संस्थानम् स्वातन्त्रेण व्यवहरति ।

National Institute of Mental Health and Neurosciences
Official insignia of the NIMHANS
Motto	समत्वं योग उच्यते (Sanskrit)
Type	Institute of National Importance
Established	1847 as Lunatic Asylum 1925 as Mental Hospital, 27 December 1974 as NIMHANS
Director	Prof. B.N. Gangadhar
Location	Bangalore, Karnataka, India 12°56′22.4″N 77°35′55.7″ECoordinates: 12°56′22.4″N 77°35′55.7″E
Campus	174 acres (700,000 m²) Urban
Mascot	White Swan
Website	nimhans.ac.in Archived २०१८-०४-११ at the Wayback Machine

संस्थापनम् इतिहासश्च ।

[सम्पादयतु]

अस्य संस्थानस्य मूलसंस्था बेङ्गलूर् लुनाटिक् आश्रमनम्ना पसिद्धा क्रि.श. 1847 तमे वर्षे स्थापिता ।
क्रि.श. 1925 तमे वर्षे मैसूर्प्रभुत्वेन मानसिकाsरोग्यकेन्द्रस्य स्थापना कृता । इदमेव मनेचिकित्साविषये स्नातकोत्तरस्तरे प्रशिक्षणप्रदाने भारतदेशे प्रथमम् आसीत् ।
क्रि.श. 1954 तमे वर्षे प्रान्तीयप्रभुत्व-मानसिकाsरोग्यकेन्द्रस्य भरतीयमानसिकाsरोग्यसंस्थायाश्च(AIIMH) मेलनेन राष्टियमानसिकारोग्य-नाडीविज्ञनसंस्थानम् (NIMHANS) उत्पन्नम् ।
इदम् संस्थानम् क्रि.श 1974 तमे वर्षे दिसम्बर् मासे 27 दिनाङ्के आरब्धम् , भारतराष्टवैद्यसेवा-परिशोधनपञ्जीकरणसभायाः अधिनियमेन स्वातन्त्र्यम् प्रप्तम् ।
क्रि.श. 1994 नवम्बर् मासस्य 14 दिनाङ्के राष्टियमानसिकारोग्य-नाडीविज्ञनसंस्थानम् (NIMHANS) विश्वविद्यालयानुदानायोगपरिषद्द्वरा (UGC) मानितविश्वविद्यालयसंवेतिं प्राप्तम् ।
कि.श. 2012 तमे वर्षे राष्ट्रियप्रतिनिधिसभाद्वारा राष्ट्रियप्रमुखसंस्थानम् इति उद्घोषितम् ।
कि.श. 2017 तमे वर्षे भारतप्रभुत्वद्वरा मानसिकाsरोग्ये रक्षाशाशनं आमोदितम्, तथा देशे विविधप्रान्तेषु राष्टियमानसिकारोग्य-नाडीविज्ञनसंस्थान(NIMHANS)सदृश

संस्थानानि स्थापितानि भविष्यन्ति इति प्रकटितम् ।

संस्थानस्य व्यवस्थापनम्,प्रशासनम् च ।

[सम्पादयतु]

इदम् संस्थानम् रोगिनां मानसिकाsरोग्य-नाडी शास्त्रसम्बद्धरुग्मताभ्यः रोगिसंरक्षणाविषये, तद्सम्बद्धविद्याक्षेत्रे प्रमुखसंस्थानम् भवति । संस्थाने सेवा, मानवसंसाधनसम्पत्तेः अभिवृद्धिः, परिशोधनादि विषयाः प्रधानाः सन्ति । बह्यः राष्टीय-अन्ताराष्टीयवित्तसहायकाः संस्थाः विद्या-शैक्षिकपरिशोधनार्थं विविधरूपेण सहायं कुर्वन्ति ।

विविधविभागाः (Departments)

[सम्पादयतु]

जैवभौतिकविभागः (Biophysics)
जैवसाङ्ख्यकी (Biostatistics)
साङ्क्रमिकरोगविभागः (Epidemiology)
मानव-अनुवंशिकविभागः (Human Genetics)
मानसिकस्वस्थ्यशिक्षाविभागः (Mental Health Education)
चिकित्सामनोरोगविभागः (Clinical Psycology)
चिकित्सानाडीविज्ञानविभागः (Clinical Neuroscience)
शिशु-कौमार्यमनोरोगविचारविभागः (Child and adolescent psychiatry)
नाडीनिश्वेतकविभागः (neuroanaesthesia)
नाडीरसायनविभागः (Neurochemistry)
नाडीप्रतिच्छाया-विकिरणचिकित्साविभागः (Neuroimaging and interventional Radiology)
नाडीशास्त्रविभागः (Neurology)
नाडीनिदानविभागः (Neuropathology)
नाडीव्यवस्थाविभागः (Neurophysiology)
नाडीशस्त्रचिकित्साविभागः (Neurosugery)
नाडीविषाणुविभागः (Neurovirology)
वैद्यसेवाविभागः (Nursing)
नाडीसम्बद्धपुनर्व्यवस्थापनविभागः (Neurological Rehabilitation)
मनोरोगनिवारणे सामाजिकक्रियाविभागः (Psychiatric Social Work)
मनोरोगविचरविभागः (Psychiatry)
मनोरोगौषधविभागः (Psychopharmacology)
जैवौषध-अभियन्त्रविभागः (Biomedical Engineering)
मानसिक-पुनर्व्यवस्थापनविभागः (Psychiatric Rehabilitation)
वाग्रोगलक्षण-श्रव्यविज्ञानविभागः (Speech Pathology & Audiology)

विविधकेन्दानि (Centers)

[सम्पादयतु]

उच्छायुर्वेदकेन्द्रम् (Advanced Centre for Ayurveda)
सामाजिकारोग्यकेन्द्रम् (Center for Public Health)
जन्तुपरिशोधनाकेन्द्रम् (Central Animal Research Facility)
व्यसननिवृत्तिकेन्द्रम् (Centre for Addiction Medicine)
ग्रन्थालय-सूचनाकेन्द्रम् (Library and Information Center)
मेग्नेटोन्न्फलोग्राफी केन्द्रम् (Magnetoencephalography (MEG) Centre)
नाडीजैवशास्त्र-परिशोधनक्रेन्द्रम् (Neurobiology Research Centre (NRC))
सार्सुवजनिक सुष्ठुसम्पादनाक्रेन्द्रम् (NIMHANS Centre for Well Being)
योगविभागे आधुनिककेन्द्रम् (Advanced Centre for Yoga)
सकल्वरजनतामानसिकारोग्यक्रेन्द्रम् (Sakalwara Community Mental Health Centre)
दृश्यमाध्यमपठनक्रेन्द्रम् (Virtual Learning Centre)
क्षतनिवारण-भद्रतासंवर्धनकेन्द्रम् (WHO Collaborating Centre for Injury Prevention and Safety Promotion)

सुप्रकेतव्यक्तयः

[सम्पादयतु]

हेच्.नारायणमूर्तिः
नेरेन्द्रनाथसेनागुप्तः
हेच्.आर्.नागेन्द्रः
यम्.शारदा मीनन्
यन्. के. वेङ्कटरमणः
आर्. मार्ताण्ड वर्मा
राधिका चन्दिरमणि
यस्.के. रामचन्द्ररावः
साट्वन्त पाच्रिया
शेखरशेषाद्रिः
सुनीलप्रधानः
टर्गा डीजैराजा
विजयलक्षीः रविन्द्रनाथः

सम्बद्धाः लेखाः

[सम्पादयतु]