"बिजापुरम्" इत्यस्य संस्करणे भेदः

विकिपीडिया, कश्चन स्वतन्त्रः विश्वकोशः

Content deleted Content added

Inline

०६:५७, ९ आगस्ट् २०१३ इत्यस्य संस्करणं

बिजापुरम् विजयपुर, बिज्जनहल्लि
नगरम्
गोल् गुम्बज़
राष्ट्रम्	भारतम्
राज्यम्	कर्णाटकराज्यम्
मण्डलम्	बिजापुरमण्डलम्
Elevation	७७० m
Population (2011)	३२६,३६०
• Density	२६५/km^२
भाषाः
• अधिकृत	कन्नडभाषा
Time zone	UTC+5:30 (भारतीय सामान्यकालमानम्)
पत्रालयकूटसंख्या	586101-105
दूरवणीकूटसंख्या	08352
Vehicle registration	KA-28
Website	bijapur.nic.in

बिजापुरं (Bijapur) कर्णाटकप्रान्ते बिजापुरमण्डले स्तिथं नगरं मण्डलकेन्द्रं च। विजयपुर इति एतस्य नगरस्य पुरातनं नाम ।

बिजापुरं दक्खनप्रान्तस्य राजधानी आसीत् । दक्षिणभारते बिजापुरनगरे अनेकवर्षाणि यावत् आदिलशाहीवंशीयाः प्रशासनं कृतवन्तः । बिजापुरनगरस्य विजापुरम् इत्यपि अपरं नाम अस्ति। । एतत् नगरं कर्णाटके उत्तरभागे अस्ति (मुम्बयीतः ३०० मैलदूरे) । कर्नाटकस्य प्रमुखमण्डलेषु बिजापुरमण्डलम् अपि अन्यतमम् । १६ शतके आदिल् शाहिसाम्राज्यस्य राजधानी आसीत् । युसुफ आदिलशाहः बिजापुरप्रदेशं स्वतन्त्रराज्यत्वेन परिकल्पितवान् आसीत् । पूर्वं बिजापुरनगरम् एकः ग्रामः आसीत् । अनन्तरं केचन राजानः एतं ग्रामं नगररूपेण परिवर्तितवन्तः । केचन बिजापुरं तेषां राजधानीम् अकुर्वन् । एतत् नगरं कला- साहित्य- सङ्गीत- वास्तुशिल्पेषु च प्रसिद्धमस्ति । बिजापुरं क्रि.श ५४० तः शतकत्रयं यावत् बादामीचालुक्यमहाराजानां शासने आसीत् । अग्रे क्रि.श. १४८९ तः १६८६ पर्यन्तं सामन्यतः २००वर्षाणि यावत् आदिलशाहिवंशस्थाः अपालयन् । अस्मिन् मण्डले अनेकानि प्रेक्षणीयस्थानानि सन्ति ।

गोल् गुम्बज़

बिजापुरनगरस्थेषु भवनेषु गोलगुम्बज्भवनम् अन्ताराष्ट्रियां ख्यातिं प्राप्तवत् अस्ति । एतत् आदिलशाहस्य स्मारकम् अत्यन्तं विस्मयकरं प्रसिद्धं च अस्ति। १६५६ तमे वर्षे एतस्य निर्माणं समाप्तम् । गुम्बज़स्य अन्तर्भित्तिः सूक्ष्मस्य अपि शब्दस्य प्रतिध्वनिम् उत्पादयति । वयं भित्तिसमीपं गत्वा शनैः वदामः चेत सः ध्वनिः पुरतः विद्यमानायाः भित्तितः प्रतिध्वनिता भवति । तथैव बहुवारं प्रतिध्वनेः आवर्तनमपि श्रूयते । तस्मिन् काले अपि एतादृशं तन्त्रज्ञानं ज्ञातवन्तः तन्त्रज्ञाः आसन् इति आश्चर्यस्य विषयः । भारतस्य वास्तुशिल्पेतिहासे एतत् गोलगुम्बज़ महत्या कल्पनया निर्मितं चिरात् विन्यस्तं च । अतः एव एतत् विश्वस्य प्रमुखाद्भुतेषु अन्यतमम् इति प्रख्यातम् ।

इब्राहिं रोजा

पूर्वं द्वितीयः इब्राहीम् आदिलशाहिमहाराजः पालयति स्म । तस्य कालः क्रि. १५८० तः १६२६ वर्षपर्यन्तम् । एषः पत्न्याः ताजबेगम् इत्यस्याः नाम्ना बृहत् भवनं निर्मितवान् आसीत् । इब्राहिं रोजा इति तस्य भवनस्य नाम। तत् भवनम् सुन्दरं वैभवोपेतं च इति प्रसिद्धम् । क्रिस्ताब्दे १६२६ तमे वर्षे अयं स्मारकः निर्मितः । इस्लामिक् शैल्या निर्मितम् अस्ति । अत्र रचनाद्वयम् अस्ति । एकम् मस्जिद् (प्रार्थनामन्दिरम्) द्वितीयं स्मारकम् । एतादृशः परिपूर्णः रचनाविन्यासः देशे वा इतिहासे वा अन्यत्र द्रष्टुं न शक्यम् । यदि एतत् भवनम् अमृतशिलया निर्मितं स्यात् तर्हि ताजमहलम् अतिशेते स्म ।

वास्तुरचनाद्वम् अपि ३६० पादमितदीर्घतायुक्तं १५० पादमितविस्तारयुक्तं च । भवनानि अर्धगोलाच्छादकानि सुन्दराणि सन्ति । वक्रभित्तीनां पाङ्क्तिः सर्वत्र स्तम्भागोपुराणि च सन्ति । अन्तर्भागे भित्तिषु इस्लामिक् शैल्या कुरान् ग्रन्थः लिखितः अस्ति ।

मल्लिकरोण्डाल् एतत् वास्तुशिल्पं कृतवान् । हेन्री कसिन्स् ‘उत्तरभारते यथा ताजमहल् अस्ति तथा दक्षिणभारते इब्राहिम रोजा अस्ति’ इति उक्तवान् । श्री फर्ग्यूसन् ‘स्वर्गोऽपि एतदृष्ट्वा द्वितीयः स्वर्गः उत्तिष्ठन् अस्ति इति चकितः अभवत्’ इत्युक्तवान् ।

रोजा भवनसमुच्चछयनिर्माता द्वितीयः इब्राहिम् आदिलशाहस्य पुत्रः महम्मद् अदिलशाहः। महम्मद् आदिलशाहेन स्वस्य समाधिनिमित्तं निर्मितं भवनमेव ‘गोलगुम्बज़ ’ । आदिलशाहस्य कालः १६२६तः-१६५६ पर्यन्तम्। बृहत् गात्रयुतस्य एतस्य गोलगुम्बज़स्य औन्नत्यं २०५ पादमितम् अस्ति । २०५ पादमितं दीर्घमस्ति । गुम्बज़स्य अन्तर्भागः १३५ पादमितः दीर्घः, १७८ पादमितः उन्नतः अस्ति । भवनस्य अन्तर्व्यासः १४४ पादमितः अस्ति । भवनस्य भित्तिः १० पादमिता स्थूला अस्ति । मुख्यगोपुरं विकसति कमलपुष्पे स्थितम् इव अस्ति । एकस्य कमलदलस्य दैर्ध्यं सामान्यतया १२ पादमितमस्ति ।

बिजापुरनगरस्य समीपे शिवगिरिस्थले ९५ पादपरिमितोन्नता शिवमूर्तिः अस्ति । शिवरात्रिसमये विशेषः उत्सवः अत्र भवति । बिजापुरनगरे जैनानां सहस्रफणिपार्श्वनाथमन्दिरं ३५०० वर्षप्राचीनम् अस्ति । सहस्रशीर्षवान् नागराजः पार्श्वनाथमूर्तेः उपरि अस्ति ।

बाह्यान्य्बन्धः

"https://sa.wikipedia.org/w/index.php?title=बिजापुरम्&oldid=247646" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्

वर्गाः:

गोपिताः वर्गाः:

@@ पङ्क्तिः १: / पङ्क्तिः १: @@
+{{Infobox settlement
-'''बिजापुरं''' (Bijapur) [[कर्णाटक]]प्रान्ते [[बिजापुरमण्डलम्|बिजापुरमण्डले]] स्तिथं  नगरं मण्डलकेन्द्रं च। विजयपुर इति एतस्य नगरस्य पुरातनं नाम ।[[File:Bijapur 1.jpg|thumb|right|300px|गोल् गुम्बज़]]
+| name                    = बिजापुरम्
+| native_name             =
+| native_name_lang        = कन्नडभाषा
+| other_name              = [[विजयपुर]], [[बिज्जनहल्लि]]
+| settlement_type         = नगरम्
+| image_skyline           = GolGumbaz2.jpg
+| image_alt               =
+| image_caption           = गोल् गुम्बज़
+| nickname                =
+| map_alt                 =
+| map_caption             =
+| latd                    = 16.83
+| latm                    =
+| lats                    =
+| latNS                   = N
+| longd                   = 75.71
+| longm                   =
+| longs                   =
+| longEW                  = E
+| subdivision_type        = राष्ट्रम्
+| subdivision_name        = {{flag|भारतम्}}
+| subdivision_type1       =राज्यम्
+| subdivision_name1       = [[कर्णाटकराज्यम्]]
+| subdivision_type3       = मण्डलम्
+| subdivision_name3       = [[बिजापुरमण्डलम्]]
+| established_title       = <!-- Established -->
+| established_date        =
+| founder                 =
+| named_for               =
+| government_type         =
+| governing_body          =
+| unit_pref               = Metric
+| area_footnotes          =
+| area_rank               =
+| area_km2          = 10.541
+| elevation_footnotes     =
+| elevation_m             = 770
+| population      = 326,360
+| population_as_of        = 2011
+| population_rank         =
+| population_density_km2  = 265
+| population_demonym      =
+| population_footnotes    =
+| demographics_type1      = भाषाः
+| demographics1_title1    = अधिकृत
+| demographics1_info1     = [[कन्नडभाषा]]
+| timezone1               = भारतीय सामान्यकालमानम्
+| utc_offset1             = +5:30
+| postal_code_type        =पत्रालयकूटसंख्या
+| postal_code             = 586101-105
+| area_code_type          = दूरवणीकूटसंख्या
+| area_code               = 08352
+| registration_plate      = KA-28
+| website                 = {{URL|bijapur.nic.in}}
+| footnotes               =
+}}
+'''बिजापुरं''' (Bijapur) [[कर्णाटक]]प्रान्ते [[बिजापुरमण्डलम्|बिजापुरमण्डले]] स्तिथं  नगरं मण्डलकेन्द्रं च। विजयपुर इति एतस्य नगरस्य पुरातनं नाम ।
 [[बिजापुरम्|बिजापुरं]] दक्खनप्रान्तस्य राजधानी आसीत् । दक्षिणभारते बिजापुरनगरे अनेकवर्षाणि यावत् आदिलशाहीवंशीयाः प्रशासनं कृतवन्तः । बिजापुरनगरस्य विजापुरम् इत्यपि अपरं नाम अस्ति। । एतत् नगरं  कर्णाटके उत्तरभागे अस्ति (मुम्बयीतः ३०० मैलदूरे) । कर्नाटकस्य प्रमुखमण्डलेषु [[बिजापुरमण्डलम्]] अपि अन्यतमम् । १६ शतके आदिल् शाहिसाम्राज्यस्य  राजधानी आसीत् । युसुफ आदिलशाहः बिजापुरप्रदेशं स्वतन्त्रराज्यत्वेन परिकल्पितवान् आसीत् । पूर्वं बिजापुरनगरम् एकः ग्रामः आसीत् । अनन्तरं केचन राजानः एतं ग्रामं नगररूपेण परिवर्तितवन्तः । केचन बिजापुरं तेषां राजधानीम् अकुर्वन् । एतत् नगरं कला- साहित्य- सङ्गीत- वास्तुशिल्पेषु च प्रसिद्धमस्ति । बिजापुरं क्रि.श ५४० तः शतकत्रयं यावत् बादामी[[चालुक्यवंशः|चालुक्य]]महाराजानां शासने आसीत् । अग्रे क्रि.श. १४८९ तः १६८६ पर्यन्तं सामन्यतः २००वर्षाणि यावत् आदिलशाहिवंशस्थाः अपालयन् । अस्मिन् मण्डले अनेकानि प्रेक्षणीयस्थानानि सन्ति ।
@@ पङ्क्तिः २०: / पङ्क्तिः ७९: @@
+== बाह्यान्य्बन्धः ==
-== External links ==
 * [http://asi.nic.in/asi_monu_tktd_karnataka_golgumbaz.asp Gol Gumbad on Arcaeological Survey of India] website