क्षीरपथ-आकाशगङ्गा
दिखावट
वैज्ञानिकमतानुसारं क्षीरपथ-आकाशगङ्गायाम् अस्माकं सौरमण्डलस्य स्थितिः | |
पर्यवेक्षणतथ्यानि | |
---|---|
प्रकारः | गोलाकारकाकाशगङ्गा (बेरेड् स्पैरल् गैलेक्सी) |
व्यासः | १००,००० प्रकाशवर्षः[१] |
घनत्वम् | १,००० प्रकाशवर्षः[१] |
नक्षत्राणां संख्या | २००–४०० अर्बुदम् (२–४×१०११) [२][३] |
प्राचीनतमनक्षत्रम् | १३.२ अर्बुदम् वर्षाणि |
भरः | ७.०×10११ भ☉ (१.४×10४२ कि॰लो॰) |
आकशगङ्गायाः केन्द्रतः सूर्यस्य दूरत्वम् | २६,४००±१,६०० प्रकाशवर्षः[४][५][६][७] |
सूर्यस्य आकशगङ्गायाः परिक्रमणकालः | २५ कोटिः वर्षाणि [८] |
आकाशगङ्गायाः परिक्रमणकालः | ५ कोटिः वर्षाणि[९] |
आकाशगङ्गायाः उल्लम्ब-परिक्रमणकालः | १.५-१.८ कोटिः वर्षाणि[९] |
महाजागतिकगतिः | ५५२ कि मि/से[१०] |
सन्दर्भलेखाः- आकाशगङ्गा, Z8 GND 5296-आकाशगङ्गा | |
क्षीरपथ-आकाशगङ्गा (आङ्ग्ल: Milky Way) काचित् आकाशगङ्गा (गैलक्सी) । सौरमण्डलस्य केन्द्रभूतः सूर्यः अस्याः आकाशगङ्गायाः अंशः । अर्थात् वयम् अस्याम् आकाशगङ्गायां निवसामः । एषा एका सर्पिलाकारका आकाशगङ्गा । देवयानी-आकाशगङ्गा (एन्ड्रोमेडा आकाशगङ्गा) क्षीरपथ-आकाशगङ्गायाः प्रतिवेशी आकाशगङ्गा अस्ति । एषा आकाशगङ्गा मन्दाकिनी इत्यपि उच्यते ।
पृथ्वीतः पर्यवेक्षणम्
[सम्पादयतु]क्षीरपथ-आकाशगङ्गा रात्रौ आकाशस्य एकस्मिन् प्रान्ततः अपरप्रान्तपर्यन्तम् अस्पष्टमेघसदृशः विस्तृतः इव दृश्यते । नगरप्रदेशेषु तथा अधिकप्रकाशसंयुक्तस्थलात् एषा आकाशगङ्गा स्पष्टतया न दृश्यते ।
टिप्पणी
[सम्पादयतु]- ↑ १.० १.१ क्रिस्टियन्, एरिक्; सफि-हर्ब्, समर्. "क्षीरपथ-आकाशगङ्गायाः आकारः". नासा. आह्रियत २००७-११-२८.
- ↑ "नासा-आकाशगङ्गाशोधः". नासा. २००७-११-२९. Archived from the original on 2005-05-08. आह्रियत २०१०-०८-१०.
- ↑ डिसेम्बर् १६'२००८. "क्षीरपथ-आकाशगङ्गायां विद्यमानानि नक्षत्राणि". युनिवर्स् टुडे. आह्रियत २०१०-०८-१०.
- ↑ Grant. J.; Lin, B. (2000). "The Stars of the Milky Way". Fairfax Public Access Corporation. Archived from the original on 2019-10-02. आह्रियत 2007-05-09.
- ↑ Gillessen, S.; Eisenhauer, F.; Trippe, S.; Alexander, T.; Genzel, R.; Martins, F.; Ott, T. (2009). "Monitoring Stellar Orbits Around the Massive Black Hole in the Galactic Center". The Astrophysical Journal 692 (2): 1075. Bibcode:2009ApJ...692.1075G. ISSN 0004-637X. doi:10.1088/0004-637X/692/2/1075.
- ↑ Stellar populations in the Galactic bulge. Modelling the Galactic bulge with TRILEGAL. Bibcode:2009A&A...498...95V. doi:10.1051/0004-6361/20078472.
- ↑ Majaess, D. (2010). "Concerning the Distance to the Center of the Milky Way and Its Structure". Acta Astronomica 60: 55. Bibcode:2010AcA....60...55M.
- ↑ "The Sun". World Book at NASA. NASA. Archived from the original on 2005-02-17. आह्रियत 2010-03-22. "The sun is one of over 100 billion stars in the Milky Way galaxy. It is about 25,000 light-years from the center of the galaxy, and it revolves around the galactic center once about every 250 million years."
- ↑ ९.० ९.१ Bissantz, Nicolai; Englmaier, Peter; Gerhard, Ortwin (2003). "Gas dynamics in the Milky Way: second pattern speed and large-scale morphology". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 340 (3): 949. Bibcode:2003MNRAS.340..949B. arXiv:astro-ph/0212516. doi:10.1046/j.1365-8711.2003.06358.x.
- ↑ Kogut, A.; Lineweaver, C.; Smoot, G. F.; Bennett, C. L.; Banday, A.; Boggess, N. W.; Cheng, E. S.; de Amici, G.; Fixsen, D. J.; Hinshaw, G.; Jackson, P. D.; Janssen, M.; Keegstra, P.; Loewenstein, K.; Lubin, P.; Mather, J. C.; Tenorio, L.; Weiss, R.; Wilkinson, D. T.; Wright, E. L. (1993). "Dipole Anisotropy in the COBE Differential Microwave Radiometers First-Year Sky Maps". एस्ट्रोफिसिकल् जर्नल् 419: 1. Bibcode:1993ApJ...419....1K. arXiv:astro-ph/9312056. doi:10.1086/173453.
बहिःसंयोगः
[सम्पादयतु]- The Milky Way Galaxy, SEDS Messier pages
- MultiWavelength Milky Way Archived २००९-१२-१२ at the Wayback Machine NASA site with images and VRML models
- Composite image of the Milky Way
- Widefield Image of the Summer Milky Way
- The Milky Way Galaxy from An Atlas of the Universe
- Proposed Ring around the Milky Way
- Milky Way spiral gets an extra arm New Scientist.com
- Possible New Milky Way Spiral Arm Sky and Telescope .com
- The Milky Way spiral arms and a possible climate connection
- The 1920 Shapley - Curtis Debate on the size of the Milky Way
- Galactic center mosaic via sun-orbiting Spitzer infrared telescope Archived २००८-०५-०९ at the Wayback Machine
- Milky Way Plan Views Archived २०१३-१२-१९ at the Wayback Machine
- Scientific American Magazine (January 2004 Issue) Our Growing, Breathing Galaxy
- Deriving The Shape Of The Galactic Stellar Disc Archived २००९-०१-१४ at the Wayback Machine (SkyNightly) Mar 17, 2006
- Digital Sky LLC Archived २०१६-१२-०८ at the Wayback Machine, Digital Sky's Milky Way Panorama and other images
- Milky Way galaxy arms from the Chandra X-ray Satellite Web site