हरिणीछन्दः
(हरिणी इत्यस्मात् पुनर्निर्दिष्टम्)
हरिणी ।
लक्षणम्
[सम्पादयतु]- नसमरसलागः षड्वेदैर्हयैर्हरिणी मता
रसयुगहयैर्न्सौ म्रौ स्लौ गो यदा हरिणी तदा। - केदारभट्टकृत- वृत्तरत्नाकर:३.९३
अस्मिन् वृत्ते सप्तदशाक्षराणि भवन्ति तथा च यत्र प्रत्येकम् अपि पादे क्रमेण एकः नगणः¸ एकः सगणः,
एकः मगणः, एकः रगणः एकः सगणः, एकः लघुः एकः गुरुश्च भवति तदेव वृत्तं हरिणीवृत्तमिति कथ्यते ।
यतिस्तु षष्ठे चतुर्थे सप्तमे च भवति ।
।।। ।।ऽ ऽ।ऽ ।।ऽ ।ऽ
न स म र स ल ग।
यति: षड्भि: चतुर्भि: सप्तभि:च।
उदाहरणम्
[सम्पादयतु]अक्षरसङ्खया - 17 (।।। ।।ऽ ऽ।ऽ ।।ऽ ।ऽ) न स म र स ल ग
यदि विकलता धर्मेऽधर्मोत्थितिर्भवतीह वा, जननरहित: सन्नेवाहं तदा प्रभवामि च। सुचरितजनान्त्रातुं दुष्टान् विनाशयितुं तथा, युगमनुयुगं धर्मस्थैर्यं पुनर्विदधाम्यहम्॥