पर्यावरणव्यवस्था
पर्यावरणव्यवस्था एव पारिस्थितिकीतन्त्रम् इति, आङ्ग्लभाषया च Ecosystem इति आख्यायते ।
पर्यावरणक्षेत्रे काँश्चिदेकां सन्तुलितव्यवस्थास्थितिः या निरूपयति सा एव पर्यावरणव्यवस्था । वस्तुत: जगत्यस्मिन् ये जीवा: निर्जीवाश्च सन्ति ते परस्परं संयोगं संस्थाप्य एकां व्यवस्थायां तेषां पर्यावरणं सन्तुलितं भवति । यथा वनमेकं पूर्णं परितन्त्रमस्ति । तत्र प्राकृतिकरूपेण सर्वा: क्रिया: स्वयमेव भवन्ति । स्वप्रक्रियामाध्यमेनैव पर्यावरणसंरक्षणं भवति ।एवमेव जलाशय:, ग्राम:, नगरं,जीवमण्डलादिकञ्चैकं परितन्त्रमस्ति । एवं प्रकारेण पारिस्थितिकीतन्त्रस्य पूर्णज्ञानं, तस्याधारस्य च ज्ञानमावश्यकं भवति । अत: सम्प्रति पश्यामो वयं परितन्त्रस्याधारस्वरूपं घटकम् ।
बाह्यसम्पर्कतन्तुः
[सम्पादयतु]- Millennium Ecosystem Assessment (2005)
- The State of the Nation's Ecosystems (U.S.) Archived २००६-०७-१८ at the Wayback Machine
- Bering Sea Climate and Ecosystem (Current status)
- Arctic Climate and Ecosystem (Current status)
- Teaching about Ecosystems Archived २००९-०६-१९ at the Wayback Machine