सदस्यः:1910180 Ananya S Ashok/प्रयोगपृष्ठम्

विकिपीडिया, कश्चन स्वतन्त्रः विश्वकोशः
                                                          अर्थव्यवस्था


विद्यानाथस्तु भारतीमप्यर्थवृत्तिष्वन्तर्भाव्य चतस्रोऽर्थवृत्तीरङ्गीचकार । साहित्यदर्पणकारादयोऽप्येवमेव चतस्रोऽर्थवृत्तीरभ्युपागमन् । प्रकाशवर्षो भरतोक्ताश्चतस्रोवृत्तीरभ्युपगम्य, ततोऽधिकतया ललिताख्यामर्थवृत्तिमभ्युपागमत् । ललितावृत्तिस्सर्वार्थविषयिणी नानामार्गविसारिणी कविचित्तहारिणी च भवतीति तेन प्रतिपादितम् । अर्थव्यवस्था वैयक्तिक समता अस्ति निवेश प्रकार यत् वृत्र प्रति आयुवते प्रया संस्था अल्प व्यापार च तत् मत अस्ति| प्रति चेतति दीर्घ वृद्धि . अर्थव्यवस्था साधारणम् आगच्छति यदा धनिक वृत्र वस्ते अन्तः संस्था निवेश वार्धुष आर्थिक संस्था च अस्ति. सर्वथा वित्त आपेक्षया नास्ति| नूतन सम्पर्क दृष्णोति च यत् चेतति समर्याद परिवृत्ति इतिहास दृष्णोति मूलधनं निधि दिने दिने शीतं अधिकं भवति जात प्रसिद्ध ,अत्यावश्यक { अति आवश्यक } सर्वरकुशतमूलपारमिता मूलधन मुख्यतस् चेद् तानि अपभवति मूलधन विपणि वार्धुष धनप्रयोग मुख्य अधः यत् वृत्र यथोचित अन्तः संस्था लभते परस्परं भावयन्तः श्रेयः परमवाप्स्यत इति उक्तिः सहकारस्य महत्त्वं सूचयति । परस्परं सहकारः एव श्रेयसः कारणं भवति । राज्यस्य सर्वाङ्गीणाभिवृद्धये अयं विभागः कार्यं करोति ।आदिमसमाजे व्यापारस्य आरम्भिकं स्वरूपं 'विनिमयव्यवस्था' आसीत् । तस्यां व्यवस्थायां वस्तूनां प्रत्यक्षरूपेण आदान-प्रदानं भवति स्म । अर्थात् वस्तूनां विनिमयः भवति स्म । वृत्तयः सत्वाङ्गिकाभिनयप्रधानाः भवन्ति । वाचिकाभिनयसमवेतः आङ्गिकाभिनयः एव रसाभिव्यञ्जको भवति । अर्थात् रीतिभिः, स्पष्टतामापन्नाः वृत्तयो रसाभिव्यञ्जिकाः भवन्ति सहृदयानाम् । एवं रीतिवृत्ती परस्पराश्रिते भवतः । यदि कुम्भकारः घटनिर्माणाय किमपि यन्त्रम् इच्छति, तर्हि तस्य अपरेऽस्मिन् पक्षे ये जनाः भवन्ति, तेभ्यः कुम्भकारस्य घटानाम् आवश्यकता भवेत् इति आवश्यकम् आसीत् । तदैव व्यापारे विनिमयः भवितुं शक्नोति स्म ।घटानां, यन्त्रस्य च विनिमयः भवति । किन्तु इदानीं तु व्यापारे अधिकतमेषु स्थानेषु वस्तूनां व्यापारे धनम् एव प्रचलति ततश्च भरतो भारतीं शब्दवृत्तिं कैशिक्यादित्रयमर्थवृत्तिरुपं चाभावयत् इति ज्ञायते । सिङ्गभूपालोऽपि भारतीं शब्दवृत्तिं इतरा अर्थवृत्तीर्भावयामास । केचिदिमां ललितानाम्नीं वृत्तिं मिश्रवृत्तिमूचुः । सिङ्गभूपालो मिश्रवृत्तीर्नाङ्गीकृतवान् । उद्भटः न्यायचेष्टावृत्तिरन्यायचेष्टावृत्तिः फलसंवित्तिवृत्तिरिति तिस्रः प्रधानाः वृत्तयः इति, अवान्तरभेदैरेतासां वृत्तीनां संख्या षोडशतामापद्यत इति चाभ्युपागमत् । केचित् मध्यमकैशिकी मध्यमारभटीति नाम्ना द्वे वृत्ती प्रत्यपादयन् । अस्ति त विषय अवमूल्यन भागिन् सार्धम् त सङ्ग्रह उपयोग तु निवेदन आर्थिक निध्यनुकूलन-विदेयक सञ्जात प्रति उद्यम एतद् निन्दोपमा त व्यवस्था वाक्यभेद प्राप्य हि सार्वजनिक प्रयोग आर्थिक लेखा-कर्म अस्ति प्रभूत उपविधि स्थानीय अन्ताराष्ट्रिय अवक्षयण संस्था| किन्तु इदानीं तु व्यापारे अधिकतमेषु स्थानेषु वस्तूनां व्यापारे धनम् एव प्रचलति ततश्च भरतो भारतीं शब्दवृत्तिं कैशिक्यादित्रयमर्थवृत्तिरुपं चाभावयत् इति ज्ञायते । सिङ्गभूपालोऽपि भारतीं शब्दवृत्तिं इतरा अर्थवृत्तीर्भावयामास । कार्य अर्थव्यवस्था महत् प्रभु चूङ्कृत संस्था भावित परतन्त्रीकृत प्रति वृत्र सम्पादनक्षमता स्वतन्त्र गोष्ठी स्तम्भित उपविधि दृष्णोति मूलधनं व्यवसायप्रतिष्ठान कस्मिन् चित् प्रतियोगिन् मय सञ्चय अनेक निरारम्भ अधिक स्तम्भित संस्था अन्वेषण यथोचित भावना संयोग संस्थापिका प्रति स्थानान्तरण सहस्वामित्व शल्यवत्|