सदस्यः:2310558 Pradhyumna V/प्रयोगपृष्ठम्

ईएसजी (पर्यावरण, सामाजिक, तथा शासन) निवेश

ईएसजी निवेशः एकः निवेशरणनीतिः अस्ति या पारम्परिकवित्तीयमापदण्डानां अतिरिक्तं कम्पनीयाः पर्यावरणीय, सामाजिकं, शासनं च (ESG) कारकं विचारयति आर्थिकप्रतिफलं जनयन् समाजे पर्यावरणे च सकारात्मकं प्रभावं जनयितुं अस्य उद्देश्यम् अस्ति |

मुख्य अवधारणाएँ

ईएसजी निवेशः पारम्परिकवित्तीयविश्लेषणात् परं विचाराणां विस्तृतपरिधिं समावेशयति।

पर्यावरणम् : अयं स्तम्भः पर्यावरणस्य उपरि कम्पनीयाः प्रभावे केन्द्रितः अस्ति । मुख्यविचारणेषु कम्पनीयाः कार्बन उत्सर्जनं, नवीकरणीय ऊर्जायाः उपयोगः, जलवायुजोखिमनिवारणरणनीतयः, जलस्य उपयोगः, अपशिष्टप्रबन्धनं, वनानां कटनं, प्रदूषणं च सन्ति |

सामाजिकः : अयं स्तम्भः कम्पनीयाः सामाजिकप्रभावस्य हितधारकैः सह सम्बन्धस्य च परीक्षणं करोति । मुख्यविचाराः मानवअधिकारस्य, श्रमप्रथानां, आपूर्तिशृङ्खलानीतिशास्त्रस्य, विविधतायाः समावेशस्य च उपक्रमानाम्, सामुदायिकसङ्गतिः, ग्राहकसम्बन्धानां च प्रति कम्पनीयाः सम्मानः च सन्ति |
शासनम् : अयं स्तम्भः कम्पनीयाः नेतृत्वस्य, कार्यकारीवेतनस्य, लेखापरीक्षायाः, आन्तरिकनियन्त्रणस्य, भागधारकस्य अधिकारस्य च आकलनं करोति । मुख्यविचाराः बोर्डविविधता, दीर्घकालीनप्रदर्शनेन सह कार्यकारीक्षतिपूर्तिसंरेखणं, ईएसजीलक्ष्याणि, भ्रष्टाचारविरोधी उपायाः, शेयरधारकचिन्तानां प्रति कम्पनीयाः प्रतिक्रियाशीलता च सन्ति |

2. ईएसजी इन्वेस्टिंग् इत्यस्य दृष्टिकोणाः

ईएसजी निवेशस्य क्षेत्रे विविधाः दृष्टिकोणाः प्रयुक्ताः सन्ति ।

नकारात्मकपरीक्षणम् : अस्मिन् दृष्टिकोणे तम्बाकू, मद्यं, द्यूतं, शस्त्रनिर्माणं वा इत्यादिषु हानिकारकं मन्यमानेषु कार्येषु सम्बद्धानां कम्पनीनां बहिष्कारः भवति |

सकारात्मकपरीक्षणम् : एषः दृष्टिकोणः तासु कम्पनीषु निवेशं कर्तुं केन्द्रितः भवति ये सशक्त ईएसजी प्रदर्शनं प्रदर्शयन्ति अथवा सकारात्मकसामाजिकपर्यावरणपरिणामेषु योगदानं ददति।

ईएसजी एकीकरणम् : एषः दृष्टिकोणः निवेशस्य अवसरानां पहिचानाय जोखिमानां आकलनाय पारम्परिकवित्तीयविश्लेषणे ईएसजीकारकान् समावेशयति।

प्रभावनिवेशः : अस्य दृष्टिकोणस्य उद्देश्यं वित्तीयप्रतिफलस्य पार्श्वे मापनीयसामाजिकपर्यावरणीयप्रभावं जनयितुं वर्तते।
विषयगतनिवेशः : अस्मिन् दृष्टिकोणे तेषु क्षेत्रेषु अथवा कम्पनीषु निवेशः भवति ये विशिष्टानि ईएसजी विषयान् सम्बोधयन्ति, यथा नवीकरणीय ऊर्जा, स्वच्छजलं, अथवा किफायती आवासम् |

3. ईएसजी इन्वेस्टिंग् इत्यस्य लाभाः

ईएसजी निवेशः निवेशकानां कृते अनेकाः सम्भाव्यलाभाः प्रदाति।

उन्नतजोखिमप्रबन्धनम् : ईएसजीजोखिमानां पहिचानं कृत्वा न्यूनीकरणेन निवेशकाः पोर्टफोलियो लचीलापनं दीर्घकालीनप्रदर्शनं च वर्धयितुं शक्नुवन्ति।

वर्धितं वित्तीयप्रदर्शनम् : अध्ययनेन ज्ञायते यत् सशक्ताः ईएसजीप्रदर्शनयुक्ताः कम्पनयः दीर्घकालं यावत् स्वसमवयस्कानाम् अपेक्षया अधिकं प्रदर्शनं कर्तुं शक्नुवन्ति।

सकारात्मकः सामाजिकः प्रभावः : ईएसजी निवेशः महत्त्वपूर्णसामाजिकपर्यावरणचुनौत्यं सम्बोधयन्तः कम्पनीनां समर्थनं कृत्वा अधिकस्थायिरूपेण न्यायपूर्णे च भविष्ये योगदानं दातुं शक्नोति।

मूल्यैः सह संरेखणम् : ईएसजी निवेशेन निवेशकाः स्वनिवेशं स्वस्य व्यक्तिगतमूल्यानां नैतिकविश्वासैः च सह संरेखणं कर्तुं शक्नुवन्ति।

4. आव्हानानि आलोचनाश्च

ईएसजी निवेशः महत्त्वपूर्णां सम्भावनां प्रदाति चेदपि अनेकानां आव्हानानां सम्मुखीभवति ।

आँकडा उपलब्धता गुणवत्ता च : कम्पनीषु सुसंगतं विश्वसनीयं च ईएसजी आँकडा प्राप्तुं तुलनां च चुनौतीपूर्णं भवितुम् अर्हति।

आँकडा मानकीकरणम् : ईएसजी आँकडा संग्रहणार्थं प्रतिवेदनार्थं च सार्वत्रिकरूपेण स्वीकृतस्य मानकस्य अभावेन कम्पनीनां तुलनायां असङ्गतिः कठिनता च भवति

ग्रीनवाशिंग् : केचन कम्पनयः निवेशकान् आकर्षयितुं स्वस्य ईएसजी-प्रमाणपत्रस्य अतिशयोक्तिं कृत्वा "ग्रीनवाशिंग्" कर्तुं प्रवृत्ताः भवेयुः ।

मापनं प्रभावमूल्यांकनं च : ईएसजी निवेशस्य प्रभावस्य मापनं प्रदर्शनं च जटिलं चुनौतीपूर्णं च भवितुम् अर्हति ।

कार्यप्रदर्शनस्य विशेषणम् : निवेशप्रदर्शनस्य कारणं ईएसजीकारकाणां कृते कठिनं भवितुम् अर्हति, यतः अन्ये कारकाः अपि प्रतिफलं प्रभावितं कर्तुं शक्नुवन्ति ।

5. ईएसजी इन्वेस्टिंग् इत्यस्य भविष्यम्

ईएसजी निवेशस्य भविष्यं आशाजनकं दृश्यते।

वर्धमानमागधा : यथा यथा ईएसजी-विषयेषु जागरूकता वर्धते तथा तथा ईएसजी-निवेशानां माङ्गं निरन्तरं वर्धते इति अपेक्षा अस्ति ।

नियामकविकासाः : सर्वकाराः नियामकाः च ईएसजी-विषयेषु अधिकतया ध्यानं ददति, येन सख्तप्रकटीकरणस्य आवश्यकताः अधिका पारदर्शिता च भवितुम् अर्हन्ति |

प्रौद्योगिकी उन्नतिः : प्रौद्योगिकी उन्नतिः, यथा कृत्रिमबुद्धिः, ब्लॉकचेन् च, ईएसजी सूचनायाः आँकडासंग्रहणं, विश्लेषणं, प्रतिवेदनं च सुदृढं कर्तुं शक्नोति |
मुख्यधारावित्तसहितं एकीकरणम् : ईएसजीविचाराः मुख्यधारावित्तीयनिर्णयप्रक्रियासु अधिकाधिकं एकीकृताः भवितुम् अर्हन्ति।

6. निगमन

ईएसजी निवेशः वित्तीय-उद्योगस्य परिवर्तनं कर्तुं समाजे पर्यावरणे च सकारात्मकपरिवर्तनं चालयितुं क्षमतायुक्तं द्रुतगत्या विकसितं क्षेत्रम् अस्ति । यद्यपि चुनौतीः अवशिष्टाः सन्ति तथापि स्थायि-उत्तरदायी-निवेशानां वर्धमानमागधा सूचयति यत् ईएसजी-निवेशः वित्तस्य भविष्ये अपि अधिकाधिकं महत्त्वपूर्णां भूमिकां निर्वहति |.