प्रकृतिं पुरुषं चैव...

विकिपीडिया, कश्चन स्वतन्त्रः विश्वकोशः

(१३.१९ प्रकृतिं पुरुषं चैव. इत्यस्मात् पुनर्निर्दिष्टम्)

श्लोकः

अयं लेखः विकिपीडिया-विश्वकोषस्य अन्यलेखैः सह संयोजनीयः । सन्दर्भानुगुणं परिसन्धयः योज्यन्ताम् । तेन अयं लेखः संवर्ध्यताम् । (जनुवरि २०१४)

प्रकृतिं पुरुषं चैव विद्ध्यनादी उभावपि ।

विकारांश्च गुणांश्चैव विद्धि प्रकृतिसम्भवान् ॥ १९ ॥

अयं भगवद्गीतायाः त्रयोदशोध्यायस्य क्षेत्रक्षेत्रज्ञविभागयोगस्य नवदशः(९१) श्लोकः ।

प्रकृतिं पुरुषं च एव विद्धि अनादी उभौ अपि विकारान् च गुणान् च एव विद्धि प्रकृतिसम्भवान् ॥ १९ ॥

प्रकृतिं पुरुषं च एव उभौ अपि अनादी विद्धि । विकारान् गुणान् च एव प्रकृतिसम्भवान् विद्धि ।

प्रकृतिम् = अव्यक्तम्

पुरुषं = जीवम्

अनादी = आदिरहितौ

विद्धि = जानीहि

विकारान् = देहेन्द्रियादीन्

गुणान् = सुखदुःखादीन्

प्रकृतिसम्भवान् = प्रकृतिजनितान् ।

देहेन्द्रियादयः प्रकृतेः जन्याः विकाराः, सुखदुःखादयश्च सत्त्वादिगुणानां परिणामाः इति जानीहि ।

गोपिताः वर्गाः: