राष्ट्रकूटवंशः

फलकम्:Infobox former country/autocat

होय्सळवंशः ಹೊಯ್ಸಳವಂಶ
साम्राट्
क्रि.श. १०००–क्रि.श. १३४६
Flag
Location of होय्सळवंशः
राजधानी	Not specified
भाषाः	संस्कृतम्, कन्नडभाषा च ।
धर्मः	सनातनधर्मः
Government	एकप्रभुत्वम्
हतिहासः
- स्तम्भित	क्रि.श. १०००
- Earliest records
- Disestablished	क्रि.श. १३४६

ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರು ಕ್ರಿ.ಶ. ೮ ರಿಂದ ೧೦ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ದಖ್ಖನವನ್ನು ಆಳಿದ ರಾಜವಂಶ. ದಂತಿದುರ್ಗನಿಂದ ಮೊದಲುಗೊಂಡ ಇವರ ಮೂಲಸ್ಥಾನ ಲಟ್ಟಲೂರು ಆಗಿದ್ದು, ತದನಂತರ ತಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿ ಮಾನ್ಯಖೇಟದಿಂದ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿದರು.

राष्ट्रकूटाराजाः

राष्ट्रकूटराजाः (753-982)
दन्तिदुर्गः	(क्रि.श. ७३५-७५६)
प्रथमः कृष्णः	(क्रि.श. ७५६-७७४)
इम्मडिगोविन्दः	(क्रि.श. ७४४-७८०)
ध्रुवधारावर्षः	(क्रि.श. ७८०- ७९३)
मुम्मडिगोविन्दः	(क्रि.श. ७९३-८१४)
प्रथमः अमोघवर्षः	(क्रि.शा. ८१४-८७८)
इम्मडि कृष्णः	(क्रि.श. ८७८-९१४)
मुम्मडि इन्द्रः	(क्रि.श. ९१४-९२९)
इम्मडि अमोघवर्षः	(क्रि.श. ९२९-९३०)
नाल्वडि गोविन्दः	(क्रि.श. ९३०-९३६)
मुम्मडि अमोघवर्षः	(क्रि.श. ९३६-९३.९)
मुम्मडिकृष्णः	(क्रि.श. ९३९-९६७)
कोट्टिग अमोघवर्षः	(क्रि.श. ९६७-९७२)
इम्मडि कर्कः	(९७२-९७३)
नाल्वडि इन्द्रः	(९७३-९८२)
इम्मडितैलपः पश्चिमस्य चालुक्याः	(973-997)

ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ರೀತಿಯ ರಚನೆಗಳು ಇದ್ದವೆಂದು ತಿಳಿದು ಬರುವುದು. ಬದಂಡೆ, ಚತ್ರಾಣ, ಮುಂತಾದ ಕಾವ್ಯಭೇದಗಳಿದ್ದವು. ಪ್ರಾಂತದ ಭಾಷೆ ತಿರುಳುಗನ್ನಡವೆಂದು ಹೆಸರು ಪಡೆದಿತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನೃಪತುಂಗನಿಗಿಂತಲು ಹಿಂದೆ ಅನೇಕ ಕವಿಗಳಿದ್ದರೆಂದು ರಾಜಾ ನೃಪತುಂಗನು ತನ್ನ ’’ಕವಿರಾಜಮಾರ್ಗ’’ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾನೆ. ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತಗಳ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಕನ್ನಡರೂಪ ಲಭ್ಯವಾಗಿದ್ದವು. ೫ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕನ್ನಡದ ಶಾಸನದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ರಚಿತವಾಗಿರುವ ಕವಿರಾಜಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಕಾವೇರಿಯಿಂದ ಗೋದಾವರಿಯವರೆಗೆ ಇದ್ದ ನಾಡು ಕನ್ನಡನಾಡು ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಜೈನ ಕವಿಗಳಿದ್ದರು. ಶಿವಕೋಟಿ ಆಚಾರ್ಯನ ‘’ವಡ್ಡಾರಾಧನೆ’’ ಮೊದಲ ಗದ್ಯಕೃತಿ ರಚಿತವಾಗಿತ್ತು.