चम्पा
चम्पा दक्षिणपूर्व-एशियामहाद्वीपे प्राचीनं शैवराज्यंम् आसीत्।
राज्यस्य पञ्चविभागाः -
आगम:
[सम्पादयतु]अग्रे चम्पाजनाः राजानः च शैवधर्मस्य अनुयायिनः अभवन्। कालान्तरे इसलां तथा बौद्धधर्मीयाः अपि अवर्धन्त । जावाप्रदेशे विद्यमाने अभिलेखे उल्लिखितम् अस्ति यत् मजापहितसाम्राज्यस्य राजा कीर्तिविजयः तस्य पत्नी चम्पायाः राजकुमारी द्वारवती च इस्लाममतं स्वीकृतवन्तौ इति । अस्मिन् काले अन्ये बौद्धजातीयः अपि अत्र आगताः ।
अवशेषाः
[सम्पादयतु]चम्पासंस्कृतेः अवशेषाः वियतनाम अद्य अपि मिलन्ति । तेषु कश्चन शैव मन्दिरं विद्यते।
राजवंश
[सम्पादयतु]राजवंश II
[सम्पादयतु]- 377 भद्रवर्मन् १
- ? गंगाराज
- ? मनोरथवर्मन्
राजवंश III
[सम्पादयतु]- circa 510 देववर्मन् (चम्पा)
- circa 526/9 विजयवर्मन्
राजवंश IV
[सम्पादयतु]- circa 529 ? रुद्रवर्मन् १
- circa 605 शंभुवर्मन्
- circa 629 ? कन्दर्पवर्मन्
- ? -645 भासधर्म
- 645- ? भद्रेश्वरवर्मन्
- (d. 653 ? (f)
- 653- ? विक्रान्तवर्मन् १
- circa 685-c. 730 विक्रान्तवर्मन् २
- circa 749/58 रुद्रवर्मन् २
पाण्डुरंग वंश
[सम्पादयतु]- circa 757 : पृथिवीन्द्रवर्मन्
- circa 774 : सत्यवर्मन्
- circa 793 : इन्द्रवर्मन्
- circa 801 : हरिवर्मन्
- circa 820-860 : विक्रान्तवर्मन् ३
भृगु वंश
[सम्पादयतु]- circa 877 : इन्द्रवर्मन् २
- circa 896-905 : जयसिंहवर्मन्
- 905-910 : भद्रवर्मन् २
- 911-vers 971 : इन्द्रवर्मन् ३
- 989- ? : विजय श्री हरिवर्मन् २
- circa 989 : यंपुकु विजय श्री
दक्षिण वंश
[सम्पादयतु]- 1041-1059 : जयसिंहवर्मन् २
- 1059-1060 ? : भद्रवर्मन् ३
- circa 1060 : रुद्रवर्मन् ३
- circa 1081 : जय इन्द्रवर्मन् ४
- ? -1086 : परमबोधिसत्त्व
- 1086-1139 : जय इन्द्रवर्मन् ५
- 1139-1147 : जय इन्द्रवर्मन् ६
- 1147-1163 : जयहरिवर्मन् ६
- 1163- ? : जय इन्द्रवर्मन् ७
- ? - 1190 : जय इन्द्रवर्मन् ८
- 1226- ? : जय परमेश्वरवर्मन् ४
- ? - 1237 : जय इन्द्रवर्मन् १०
- 1266- ? : इन्द्रवर्मन् ९
- ? - 1307 : जयसिंहवर्मन् ४
- 1307- ? : महेन्द्रवर्मन्
- 1342-1360 : बो-दे Bo-dê
शक्तिरैदपुति वंश
[सम्पादयतु]- 1695 - 1728 शक्तिरैदपुति
दीर्घा: प्राचीन मन्दिरों के अवशेष
[सम्पादयतु]-
La tour Cham Thap Poshaknu Cham près de Mui Ne -
Temple Cham de Nha Trang -
Un temple de Mi-sön
बाह्य रश्मि
[सम्पादयतु]- Champa Revised
- Vietnam-Champa Relations and the Malay-Islam Regional Network in the 17th—19th Centuries Archived २००४-०६-१७ at the Wayback Machine
- The Survivors of a Lost Civilisation Archived २०१२-०२-१३ at the Wayback Machine
- Cham Muslims: A look at Cambodia's Muslim minority
- Cham Hindus Archived २०१४-०१-०८ at the Wayback Machine