रङ्गनाथस्वामि-देवालयः, श्रीरङ्गम्

अस्य मन्दिरस्य 155 एकड़ (63 ha) क्षेत्रफलम् । ८१ तीर्थस्थानानि सन्ति । २१ गोपुराणि, ३९ मण्डपाः बह्व्यः कल्याण्यः च अस्मिन् परिसरे समाविष्टाः सन्ति । एतत् विश्वस्य बृहत्तमं हिन्दुमन्दिरम् अस्ति । मन्दिरनगरं महत्त्वपूर्णं पुरातत्त्वीयं एपिग्राफिकस्थलं च अस्ति, यत् प्रारम्भिकमध्ययुगीनदक्षिणभारतीयसमाजस्य संस्कृतेः च ऐतिहासिकं प्रवेशद्वारवत् भवति । अनेकाः शिलालेखाः सूचयन्ति यत् एतत् हिन्दुमन्दिरं न केवलं आध्यात्मिककेन्द्ररूपेण अपि तु प्रमुखार्थिकदानसंस्थारूपेण अपि कार्यं करोति स्म, शैक्षिक-वैद्यकीय-सौलभ्यस्य परिपालनं, निःशुल्क-पाकशालायाः संचालनं, प्राप्तैः उपहारैः दानेन च क्षेत्रीय-अन्तर्निर्मित-परियोजनानां वित्तपोषणं करोति स्म

श्रीरङ्गमन्दिरम्

श्रीरङ्गमन्दिरं भारतस्य बृहत्तमं मन्दिरसङ्कुलं विश्वस्य बृहत्तमेषु धार्मिकसङ्कुलेषु अन्यतमम् अस्ति । एतेषु केषुचित् संरचनासु शताब्दात् प्राक् पुनर्निर्माणं, विस्तारणं जीवन्मन्दिररूपेण कृतम् । अद्यतनं परिवर्तनं बाह्यगोपुरम् अस्ति, प्रायः 73 मीटर (240 फ़ुट) उच्चं, १९८७ तमे वर्षे सम्पन्नम् । श्रीरङ्गनाथस्वमिदेवालयः विश्वस्य बृहत्तमेषु कार्यरतेषु हिन्दुमन्दिरेषु अन्यतमः अस्ति , तस्मात् अपि अङ्कोरवाट् बृहत्तमं मन्दिरम् अस्ति । इदं मन्दिरं सक्रियहिन्दुपूजागृहम् अस्ति, श्रीवैष्णव-थेंकलै-परम्परायाः अनुसरणं च करोति । वार्षिकं २१ दिवसीयः महोत्सवः तमिलमासे मार्गालीमासे (दिसम्बर-जनवरी) १० लक्षशः आगन्तुकान् आकर्षयति । अयं मन्दिरसङ्कुलः यूनेस्को-विश्वविरासतस्थलरूपेण नामाङ्कितः अस्ति, यूनेस्को-संस्थायाः अस्थायिसूचौ च अस्ति ।