समाधिः

योगशास्त्रस्य प्रणेता पतञ्जलिः

ध्यानस्य ध्येयाकारे तदेवार्थमात्रनिर्भासं स्वरुपशून्यमिव समाधिः। (यो.द.- ३/२)

यदा ध्यानं ध्याता ध्येयञ्च एते त्रयः, एकीभूय ध्येयरुपे प्रतियन्ते सा अवस्था भवति समाधिः । समाध्यवस्थायां ध्येयरुपस्यैव भानं भवति, स्वस्वरुपस्य भानं न भवति । ध्यानस्य विस्मृतिः सम्यक् समाधिरभिधीयते (३२) इति उक्तं त्रिशिखाब्राह्मणोपनिषदि । भागवते उक्तं यत्- सर्वे मनोनिग्रहलक्षणान्ताः परो हि योगो मनसः समाधिः इति । परिणतिः स्वस्वरुपस्य परीत्यागश्च समाधिर्भवति ।

बाह्यसम्पर्कतन्तुः

• Yoga system of Patanjali (including commentaries Yoga-bhāshya by Vyasa and, Tattva-vāicāradī by Vāchaspati-Miçra), translated by James Haughton Woods, at books.google.com
• The Yoga Aphorisms of Patañjali (including commentary by Bhoja Raja), translated by Rajendralala Mitra, at books.google.com
• Patanjali - Yoga-Sutra: A word by word translation with gramma and comment
• The Yoga Sutras of Patanjali, translation by BonGiovanni, at sacred-texts.com
• The Yoga Sutras of Patanjali: the Book of the Spiritual Man by Patañjali, an interpretation by Charles Johnston, at Project Gutenberg
• Yoga sutra and related yoga texts, at sanskritdocuments.org
• Audio lectures on Yoga Sutras, by Swami Harshananda, at archive.org
• Complete Lectures on Yoga Shastra of Patanjali Maharishi with Vyasa Bhashya at ShastraNethralaya Archived २०१५-०५-०८ at the Wayback Machine