को तक इन

अमिताभबुद्धः, को-तक-इन

को-तक-इन ( /ˈkoʊ təkə ɛnə/) (हिन्दी: को तक इन, जापानी: 高徳院, आङ्ग्ल: Kōtoku-in)इति जपान्-देशस्य कानागावा-राज्यस्य कामाकुरा-नगरे स्थितं जोदो-शु-सम्प्रदायस्य बौद्धमन्दिरम् अस्ति । तस्मिन् मन्दिरे कांस्येन निर्मिता विशालबुद्धप्रतिमा अस्ति । तस्याः प्रतिमायाः नाम "दाईबुत्सु" इति । विशाले परिसरे विद्यमाना सा प्रतिमा जपान्-देशस्य प्रख्यातचिह्नेषु अन्यतमा अस्ति ।

अमिताभबुद्धप्रतिमा

१९३० तमे वर्षे

आन्तरिकरचना

प्रतिमानिर्माणस्य सूचनाः

कुमाकुरा-नगरे स्थिता सा अमिताभप्रतिमा को-तक-इन्-मन्दिरे विद्यमाना अस्ति । १२५२ तमे वर्षे तस्याः प्रतिमायाः निर्माणम् अभवत् इति मन्दिरप्रशसनस्य याच्ञा अस्ति । तस्याः पूर्वम् अस्मिन् एव स्थाने काष्ठनिर्मिता विशालमूर्तिः आसीत् । तस्याः अभिताभकाष्ठमूर्तेः निर्माणं दश वर्षाणाम् अमितपरिश्रमेण १२४३ तमे वर्षे पूर्णम् अभवत् । तस्याः मूर्तेः निर्माणाय इनाडा-नो-त्सुबा आख्यया महिलया धनराशिः दत्तः आसीत् । तेन धनराशिना जोको आख्यः बौद्धभिक्षुः तस्याः अमिताभप्रतिमायाः निर्माणम् अकारयत् । ततः १२४८ तमे वर्षे चक्रवाताक्रमणे तस्याम् अमिताभमूर्त्यां खण्डितायां सत्यां जोको-भिक्षुः नवीनायाः कांस्यप्रतिमायाः निर्माणाय घोषणां कृत्वा पुनः धनसङ्ग्रहणम् आरभत । नवीना कांस्यप्रतिमा गोरेमोन-नगरे उत तानजी हिसातोमो-नगरे निर्मिता इति इतिहासविदाम् अनुमानम् । तस्यां कांस्यप्रतिमायां सुवर्णावरणम् अपि कृतं स्यात् इत्यपि मन्यते । किञ्च अमिताभबौद्धप्रतिमायाः कर्णयोः समीपे सुवर्णस्य चिह्नानि प्राप्तानि । काष्ठप्रतिमा यस्मिन् खण्डे आसीत्, सः खण्डः १२४३ तमे वर्षे चक्रवातेन नष्टे सति १३३४ तमे वर्षे तस्य पुनर्निर्माणम् अभवत् । परन्तु ततः पुनः १३६९ तमे वर्षे चक्रवातप्रहारेण सः खण्डः विनष्टः । अतः तस्य खण्डस्य पुनर्निर्माणम् अभवत् । सः पुनर्निर्मितः खण्डोऽपि १४९८ तमस्य वर्षस्य सितम्बर-मासस्य विंशे दिनाङ्के जाते पुरे पुनः विनष्टः । तदारभ्य एषा कांस्यप्रतिमा अलिन्दविहिने विशाले परिसरे एव विद्यते ।

आसनेन सह मूर्तेः आहत्य औन्नत्यं १३.३५ मी-परिमितं (४३.८ फीट्) अस्ति । मूर्तेः अनुमानितभारः ९३ टन अस्ति । मूर्तिः अन्तस्तात् शून्या अस्ति । अतः यात्रिणः अन्तः प्रविष्टुं शक्नुवन्ति । मूर्तेः निर्माणावसरे आसने ३२ कांस्यनिर्मितानि कमलदलानि आसन् । परन्तु तेषु सद्यः चत्वारि कमलदलानि एव अवशिष्टानि सन्ति । तानि कमलदलानि अपि मूर्तेः भिन्ने स्थाने रक्षितानि सन्ति । मन्दिरस्य द्वारे एकं विशिष्टं वाक्यं लिखितम् अस्ति यत् –

हे अपरिचित ! यस्यां कस्याम् अपि कलायां निपूणः स्याः, तव धर्मः कोऽपि स्याश्च, परन्तु एनं परिसरं प्रवेशनात् प्राक् एतत् स्मर यत्, एतत् स्थानं शरदां शतात् पूजया पवित्रीभूतं स्थानम् अस्ति । एतत् बुद्धमन्दिरं, शाश्वतद्वारं चास्ति । अतः आदरपूर्वकम् अन्तः प्रविशतात् इति ।

१९२३ तमे वर्षे भूकम्पत्वात् एतस्याः प्रतिमायाः आसनं खण्डितम् अभवत् । तस्य पुनर्निर्माणकार्यं १९२५ तमे वर्षे पूर्णम् अभवत् । १९६०-१९६१ मध्ये सम्पूर्णप्रतिमायाः पुनर्निर्माणस्य कार्यम् अभवत् । तस्मिन् पुनर्निर्माणकार्ये भूकम्पात् रक्षितुं विशेषकार्यम् अभवत् । अमिताभमूर्तेः दृढतां वर्धयितुं कण्ठभागे विशेषकांस्यस्य योजने मूर्तिः दृढताङ्गता ।

मूर्तेः विषये

प्रतिमायां स्थितं कपोतं दृष्ट्वा प्रतिमायाः अमिताभत्वस्य अनुमानं कर्तुं शक्नुमः

प्रतिमायाः पृष्ठे वातायानानि

• भारः : 121 टन (2,67,000 पाउन्ड)
• औन्नत्यम् : 13.35 मीटर (43.8 फ़ुट)
• मुखस्य लम्बता : 2.35 मीटर (7 फ़ुट 9 इंच)
• अक्षिणः लम्बता : 1.0 मीटर (3 फ़ुट 3 इंच)
• कर्णस्य लम्बता : 1.90 मीटर (6 फ़ुट 3 इंच)
• जानोः लम्बता : 9.10 मीटर (29.9 फ़ुट)
• अङ्गुष्ठस्य व्यासः : 0.85 मीटर (2 फ़ुट 9 इंच)

रूड्यार्ड किपलिङ्ग इत्यस्य कविता

रूड्यार्ड किपलिङ्ग इत्यस्य कवेः 'किम' (१९०१) इत्याख्यस्य पुस्तकस्य प्रारम्भिकप्रकरणेषु एतस्याः अमिताभप्रतिमायाः कवितात्वेन वर्णनम् अस्ति । १८९२ तमे वर्षे यदा कविः अमिताभप्रतिमायाः दर्शनाय गतः आसीत्, तदा तेन सा कविता रचिता । तस्याः कवितायाः सम्पूर्णभागः 'द फाइव नेशन' (१९०३) इत्यस्मिन् पुस्तके मुद्रितः ।

बाह्यसम्पर्कतन्तुः

• http://www.kotoku-in.jp/en/top.html Archived २०१०-१२-०३ at the Wayback Machine
• http://www.kamakuratoday.com/e/sightseeing/daibutsu.html Archived २०१२-०६-०७ at the Wayback Machine