बीहु-नृत्यम्
बिहु नृत्य[सम्पादयतु]
बिहु नृत्य भरतस्य अस्सां राज्यस्य नृत्य अस्ति | इति विश् नृत्य अस्ति |बिहु नृत्य अस्सां राज्यस्य अपूर्व नृत्यकला अस्ति | इति नृत्य: अति उत्तमम् अस्ति| बिहु उत्सव एप्रेल मासे परिगीत | इति नृत्य: कतिचन प्रदेषु हिन्दु कल्प: अस्ति | नूतन वर्षे समये बिहु नृत्य प्रदर्शित | बिहु इन्द्र देव्यै अर्पित: अस्ति | बिहु नृतस्य गीतानि सामान्यतः डमरुं मुरली च वादका: अकुर्वन् |
बिहु नृतस्य गीतानि चलच्चित्रत् अपि सङ्गृहीत | एतानि चालच्छित्राणि पुरातन चालच्छित्राणि सन्ति | बिहु नृतस्य गीतं अति दोलायित अस्ति | वृष्ट्दिने अपि बिहु नृतस्य नर्थका: नृत्यं कुर्वन्ति | अतः बिहु नृत्ये नर्थका: तेषाम् क्रोध रूपं दर्शयितुं | "मोर जान " - इति कन्नड चलनाचित्रे, वयं उत्तम बिहु नृत्य पश्याम:| इति चित्रस्य नायक: नाम: शुबॆन् गर्ग अस्ति | बिहु नृत्य अन्यत् सुन्दर: कन्नड: चलच्चित्रे कस्य नाम: - "सर्कारी हिरिया प्राथमिक शाले" अपि दृश्यते | पूर्वतन चलच्चित्र: एक: बालानां चलच्चित्र: अपि अस्ति | अस्सां राज्ये अपि बिहु नृत्य प्रसिध: अस्ति | हिन्दु भाषे बिहु नृतस्य नाम: पिली वेष अस्ति| नूतन वर्षे सर्वे नर्थका:, तेषां देहेषु मुखेषु सन्तोष धारयति | कदाचित् देहस्य वर्णलेपनं एकं दिनं अधिकं अपि अवशेष: अस्ति | | वयं बिहु नृत्य भिन्न चलच्छित्रेषु पश्याम: | ते कदाचित् रजत वर्ण: कृत्रिमकेशा वा लोमचार्मन अपि धारयन्ति | इति नृत्य: कतिचन प्रदेषु हिन्दु कल्प: अस्ति |
स्थानं[सम्पादयतु]
बिहु नृत्य असाम एतेषु स्थलानि प्राधान्येन दृश्यन्ते - गुवहति, दिस्पुर, मिर्श्श च कर्कल | बालका: बालिकाः च संतुष्टेन नर्थिष्यन्ति | बिहु उत्सव समये इति नृत्य: अत्यावश्यक: अस्ति | गणेश चतुर्थी:, कृष्ण जन्माष्टमी च इत्यादि उत्सवेषु अपि जना: बिहु नृत्य कुर्वन्ति | दुर्गापूजायाम् इति नर्थकानं सङ्घाः मार्गेषु वा जात्रेषु पूर्ण काल: नृत्यं कुर्वन्ति |नर्थका: गृहाणां वा आपणानाम् समीपे दशनिमेषः नृत्यं कृत्वा प्रेक्षकवर्गात् द्रविणा: स्वीकरोति | तत् पश्चात् ते शारदा शोभायात्रा मिलन्ति | |दुर्गा देवी दुष्टात्मन् जना: मारयति |सा अदृष्टिनाम् जनात् अपि संरक्षणं करोति | दुर्गा देवी तस्या: विगृह्य भावाय प्रसिद्धम् |दुर्गा देवी तस्या: भक्था: रक्षणं करोति |
उत्सवः[सम्पादयतु]
यदा शारदा शोभायात्रा परिसमाप्तं तदा नर्थका: नृत्य: प्रदर्शनं समापनं कुर्वन्ति | तद्वत् नर्थका: दसरस्य प्रथम: दिनात् यावत् अन्तिम दिनं अपि नृत्यं कुर्वन्ति | तद्वत् नर्थका: नूतन वर्षे समये प्रथम: दिनात् यावत् अन्तिम दिनं अपि नृत्यं कुर्वन्ति | तत् पश्चात् ते शारदा शोभायात्रा मिलन्ति | यदा शारदा शोभायात्रा परिसमाप्तं तदा नर्थका: नृत्य: प्रदर्शनं समापनं कुर्वन्ति |
बिहु नृत्य नेत्राभ्यम् मधुरभक्ष्यं अस्ति | एवमपि अस्ति बिहु नृत्य रक्षित परिवर्द्ध च | बिहु नृत्य अधिकं कीर्तिमत् भवतु इति मम इच्छं अस्ति | बिहु नृत्य विश्वविख्यात: भवतु पर्याप्त: सुन्दर: अस्ति | बिहु नृत्य असामस्य गर्व: अस्ति | यदि कश्चन दसरस्य समये असामस्य प्रवास: कुर्वन् तदा स: बिहु नृत्य ईक्षितुम् प्रयत्नं करोतु |
उल्लेखाः[सम्पादयतु]
१. https://en.wikipedia.org/wiki/Bihu
२. [१]http://www.bihufestival.org/short-essays-on-bihu-festival.html#:~:text=Bohaag%20Bihu%20or%20Rongaali%20Bihu,in%20the%20month%20of%20Magh.