दीपकालङ्कारः
लक्षणश्लोकः
[सम्पादयतु]- वदन्ति वर्ण्यावर्ण्यानां धर्मैक्यं दीपकं बुधाः ।
- मदेन भाति कलभः प्रतापेन महीपतिः ॥
अर्थः
[सम्पादयतु]प्रस्तुताप्रस्तुतानामेकधर्मान्वयो दीपकम् । यथा कलभमहीपालयोः प्रस्तुताप्रस्तुतयोर्भानक्रियान्वयः ।
उदाहरणान्तरम्
[सम्पादयतु]- मणिः शाणोल्लीढः समरविजयी हेतिदलितो
- मदक्षीणो नागः शरदिसरितः श्यानपुलिनाः ।
- कलाशेषश्चन्द्रः सुरतमृदिता बालवनिता
- तनिम्ना शोभन्ते गलितविभवाश्चार्थिषु नृपाः ॥
अर्थः
[सम्पादयतु]अत्र प्रस्तुतानां नृपाणाम् अप्रस्तुतानां मण्यादीनां च शोभैकधर्मान्वयः । प्रस्तुतैकनिष्ठः समानो धर्मः प्रसङ्गादन्यत्र उपकरोति प्रसादार्थमारोपितो दीपः इव रथ्यामिति दीपसाम्याद्दीपकम् ।