भारतीयरेलमार्गस्य अञ्चलानि, विभागाः च

विकिपीडिया, कश्चन स्वतन्त्रः विश्वकोशः

भारतीय धूमशकटमार्गः वा भारतीय रेलमार्गः स्वस्य कार्याणि अञ्चले विभजति, ये अग्रे विभागेषु विभक्ताः सन्ति, प्रत्येकं विभागीयमुख्यालयं धारयन् । (मेट्रो रेल कोलकाता सहितं) कुलम् 19 अञ्चलानि 70 विभागाः च सन्ति ।[१] प्रत्येकं विभागस्य नेतृत्वं धूमशकटमार्गस्य विभागीयप्रबन्धकः (Divisional Railway Manager, DRM) करोति, यः अञ्चलस्य महाप्रबन्धकं (General Manager, GM) प्रतिवेदयति ।

1
भारतीय धूमशकटमार्गस्य अञ्चलानि


अञ्चलानि तेषां विभागाः च सूची[सम्पादयतु]

18 अञ्चलानि तेषां 70 विभागाः च अधः सूचीबद्धाः सन्ति ।[२][३] दक्षिणतटीयधूमशकटमार्गः अञ्चलम् भारतीयधूमशकटमार्गे नवीनतं अञ्चलं अस्ति ।[४]

Indian Railways Zones & Divisions
Indian Railways Zones & Divisions
उपलब्धानां भारतीय धूमशकटमार्गः अञ्चलस्य सूची
धूमशकटमार्ग अञ्चलम् संहिता (कोड्) अञ्चल मुख्यालयः परिचालन साङ्ख्यिकी[५] (2011-2012 तमे वित्तवर्षे (FY)) धूमशकटमार्ग विभागाः
मार्गलम्बः
(km)
स्थानकानि सङ्ख्या आयः वहितानां यात्रिकाणां सङ्ख्या
(मिलियन्)
मध्यधूमशकटमार्गः CR मुम्बई सीएसएमटी 4,101.63 612 ७५,४४७ मिलियन्् (US$ १,१२१.१४ मिलियन््) 1,675 मुम्बई,[६] भूसावल,[७] पुणे,[८] सोलापुरम्,[९] नागपुर सीआर[१०]
कोङ्कणधूमशकटमार्गः KR नवी मुम्बई 741 67 २८,९८० मिलियन्् (US$ ४३०.६४ मिलियन््) करवर, रत्नागिरी
मेट्रोधूमशकटमार्गः, कोलकाता MTP कोलकाता 38.56 33
उत्तरधूमशकटमार्गः NR दिल्ली 6,968 1142 ८९,२४६ मिलियन्् (US$ १,३२६.२ मिलियन््) 685 दिल्ली,[११] आम्बाला,[१२] फिरोजपुरम्,[१३] लखनऊ एनआर,[१४] मोरादाबाद्[१५]
उत्तरमध्यधूमशकटमार्गः NCR प्रयागराज 3,151 435 ८७,७९६ मिलियन्् (US$ १,३०४.६५ मिलियन््) 182 प्रयागराज,[१६] आगरा,[१७] झाँसी[१८]
पूर्वोत्तरधूमशकटमार्गः NER गोरखपुर 3,667 537 १७,६६७ मिलियन्् (US$ २६२.५३ मिलियन््) 250 इज्जतनगरम्,[१९] लखनऊ एनआर,[२०] वाराणसी[२१]
पूर्वोतरसीमान्तधूमशकटमार्गः NFR मालिगाँव, गुवाहाटी 3,948 753 २१,०७९ मिलियन्् (US$ ३१३.२३ मिलियन््) 88 अलिपुरद्वार, कटिहार, रङ्गीया, लुम्डिङ्ग, तिनसुकिया[२२]
उत्तरपश्चिमधूमशकटमार्गः NWR जयपुरम् 5,459 663 ३६,२४० मिलियन्् (US$ ५३८.५३ मिलियन््) 157 जयपुरम्,[२३] अजमेर,[२४] बिकानेर,[२५] जोधपुरम्[२६]
पूर्वधूमशकटमार्गः ER फेयरलाई प्लेस्, कोलकाता 2,414 576 ३७,२५४ मिलियन्् (US$ ५५३.५९ मिलियन््) 1,173 हावडा,[२७] सियालदाह,[२८] आसनसोल,[२९] मालदा[३०]
पूर्वमध्यधूमशकटमार्गः ECR हाजीपुरम् 3,628 800 ५९,३८६ मिलियन्् (US$ ८८२.४८ मिलियन््) 222 दानापुरम्,[३१] धनबाद,[३२] पण्डित दीन दयाल उपाध्याय,[३३] समस्तीपुरम्,[३४] सोनपुरम्[३५]
पूर्वतटीयधूमशकटमार्गः ECoR भुवनेश्वरम् 2,204 342 ८७,८८४ मिलियन्् (US$ १,३०५.९६ मिलियन््) 86 खुर्दा रोड्,[३६] सम्बलपुरम्,[३७] रायगदा[३८]
दक्षिणधूमशकटमार्गः SR चेन्नई सेन्ट्रल् 5,079 890 ८१,८२० मिलियन्् (US$ १,२१५.८५ मिलियन््) 406 चेन्नई,[३९] तिरुचिरापळ्ळि,[४०] मधुरै,[४१] पलक्कड्,[४२] सेलम्,[४३] तिरुवनन्तपुरम्[४४]
दक्षिणमध्यधूमशकटमार्गः[४५] SCR सिकन्दराबाद् जङ्क्शन् 3,127 883 ८९,११४ मिलियन्् (US$ १,३२४.२३ मिलियन््) 378 सिकन्दराबाद्, हैदराबाद्, नान्देड
दक्षिणतटीयपूर्वधूमशकटमार्गः[४५] SCoR विशाखपट्टणम् 3,496 १,३०,००० मिलियन्् (US$ १,९३१.८ मिलियन््)[lower-alpha १] वल्तैर, विजयवाडा, गुण्टूरु, गुन्तकल
दक्षिणपूर्वधूमशकटमार्गः SER गार्डेन् रीच्, कोलकाता 2,631 353 ७३,७२१ मिलियन्् (US$ १,०९५.४९ मिलियन््) 263 अद्रा,[४६] चक्रधारपुरम्,[४७] खडगपुरम्,[४८] राँची[४९]
दक्षिणपूर्वमध्यधूमशकटमार्गः SECR बिलासपुर 2,447 358 ६३,४०२ मिलियन्् (US$ ९४२.१५ मिलियन््) 126 बिलासपुरम्,[५०] रायपुरम्,[५१] नागपुरम् एसईसी[५२]
दक्षिणपश्चिमधूमशकटमार्गः SWR हुब्बळ्ळी 3,566 456 २६,३८४ मिलियन्् (US$ ३९२.०७ मिलियन््) 181 हुब्बळ्ळी,[५३] बेङ्गळूरु,[५४] मैसूरु[५५]
पश्चिमधूमशकटमार्गः WR मुम्बई (चर्चगेट्) 6,182 1046 ८२,१६७ मिलियन्् (US$ १,२२१ मिलियन््) 1,654 मुम्बई डब्ल्यूआर,[५६] रतलाम,[५७] अहमदाबाद्, राजकोट,[५८] भावनगरम्,[५९] वडोदरा[६०]
पश्चिममध्यधूमशकटमार्गः WCR जबलपुरम् 2,965 372 ६५,१३५ मिलियन्् (US$ ९६७.९१ मिलियन््) 138 जबलपुरम्,[६१] भोपाल,[६२] कोटा[६३]

कोलकाता अधिकांश-अञ्चल-मुख्यालयैः सह नगरम् अस्ति, पूर्वअञ्चलस्य, दक्षिणपूर्वअञ्चलस्य, मेट्रोधूमशकटमार्गः, कोलकाताअञ्चलस्य च मुख्यालयः भवति ।

सम्बद्धाः लेखाः[सम्पादयतु]

सन्दर्भाः[सम्पादयतु]

  1. "Organization Structure Of Indian Railways". 
  2. "Organization Structure Of Indian Railways". Indian Railways. 
  3. "Indian Railways Report" (PDF). Indian Railways. 2015. Archived from the original on 17 May 2017. आह्रियत 2 March 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. "Cabinet approves South Coast Railway zone". Press Information Bureau. 
  5. "All India and Zone-wise Passengers / Goods Carried And Earnings Derived By Railways" (xls). Government of India. 2015. Archived from the original on 2017-04-19. आह्रियत 2017-04-18.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  6. "Mumbai Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 6 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  7. "Bhusawal Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 5 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  8. "Pune Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 24 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  9. "Solapur Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 27 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  10. "Nagpur Railway Division". Central Railway zone. Archived from the original on 6 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  11. "Delhi Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 7 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  12. "Ambala Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 18 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  13. "Firozpur Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 24 February 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  14. "Lucknow Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 29 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  15. "Moradabad Railway Division". Northern Railway zone. Archived from the original on 19 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  16. "Allahabad Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 18 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  17. "Agra Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 21 February 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  18. "Jhansi Railway Division". North Central Railway zone. Archived from the original on 7 February 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  19. "Izzatnagar Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 5 December 2015. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  20. "Lucknow Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 5 December 2015. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  21. "Varanasi Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 9 January 2014. आह्रियत 13 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  22. "Northeast Frontier Railway Division". North Eastern Railway zone. Archived from the original on 3 January 2016. आह्रियत 14 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  23. "Jaipur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 2 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  24. "Ajmer Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 14 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  25. "Bikaner Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 14 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  26. "Jodhpur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 3 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  27. "Howrah Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  28. "Sealdah Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 3 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  29. "Asansol Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 28 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  30. "Malda Railway Division". Eastern Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  31. "Danapur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 6 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  32. "Dhanbad Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 25 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  33. "Mughalsari Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 11 March 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  34. "Samastipur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 8 January 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  35. "Sonpur Railway Division". East Central Railway zone. Archived from the original on 24 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  36. "Khurda Road Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 3 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  37. "Sambalpur Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 15 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  38. "Waltair Railway Division". East Coast Railway zone. Archived from the original on 22 May 2014. आह्रियत 29 May 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  39. "Chennai Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 25 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  40. "Tiruchirappalli Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 31 May 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  41. "Madurai Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  42. "Palakkad Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 25 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  43. "Salem Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  44. "Thiruvananthapuram Railway Division". Southern Railway zone. Archived from the original on 7 April 2014. आह्रियत 24 March 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  45. ४५.० ४५.१ Geetanath, V. (2018-02-12). "South Coast Railway could be the new railway zone for AP". The Hindu (in en-IN). ISSN 0971-751X. आह्रियत 2019-05-20. 
  46. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 13 February 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  47. "Chakradharpur Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 30 November 2013. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  48. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 22 November 2013. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  49. "Adra Railway Division". South Eastern Railway zone. Archived from the original on 13 February 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  50. "Bilaspur Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  51. "Raipur Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  52. "Nagpur SEC Railway Division". South East Central Railway zone. Archived from the original on 20 January 2016. आह्रियत 18 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  53. "Hubballi Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 10 May 2017. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  54. "Bangalore Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 19 July 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  55. "Mysore Railway Division". South Western Railway zone. Archived from the original on 19 July 2014. आह्रियत 19 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  56. "Mumbai WR Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 5 February 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  57. "Ratlam Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  58. "Rajkot Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  59. "Bhavnagar Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  60. "Vadodara Railway Division". Western Railway zone. Archived from the original on 23 March 2014. आह्रियत 18 January 2014.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  61. "Jabalpur Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 25 March 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  62. "Bhopal Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 15 July 2015. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  63. "Kota Railway Division". North Western Railway zone. Archived from the original on 12 January 2016. आह्रियत 19 January 2016.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)


उद्धरणे दोषः : <ref> "lower-alpha" नामकस्य गणस्य अङ्कनं विद्यते, कीन्तु किमपि अनुरूपं <references group="lower-alpha"/> अङ्कनं न प्राप्तम्