सदस्यः:2040678surajr/प्रयोगपृष्ठम्
आदुनिक भाष प्रिरिछया'
संस्क्रतसाहित्यस्य प्रधानतया भागद्वयम् यथा वैदिकसाहित्यम् , लौ किकसाकित्यम्। वेदसम्बन्धितम् साहित्यं वैदिकम् । काव्य्- शास्त्रादीनामुदिश्य ग्रथितं साहित्यम् लौकिक्सहित्य
सम्स्क्रतसाहित्यम् अपारम् अगाद्द्म् । सहितयोः भावः ईति साहित्यम् । अत्र कर्ता तथा रसिकयोः सामान्यभावः साहित्यमिति कथयितुं शक्थम् । म् ।
विद् ग्नाने इति धातोः निष्पन्नः वेदः यस्यार्थः ग्नानम् इति। जगतः अत्यन्तप्राचीनग्नानराशिः नाम वेदः। वेदाः अपौरुषेयाः इति कथितः। क्रग्वेदः छन्दोबद्वाः मन्त्राः ।अस्मिन् १,०२८ सुक्तानि, १०,५५२ मन्त्राः-१० मण्डलेषु विभक्थः होतृवेदः इति प्रसिद्वः। यग्नकर्मणे देवताह्वानमन्त्राः सन्त्यस्मिन्।सृष्टिः , नक्सत्र-ग्रहेत्यादीनांवर्णनं विध्यतेदः अस्य उपवेदः।सामवेदः स प्रकृतिरित्यत्र ऽप्रऽ इति शब्देन प्रकर्षस्य प्रतीतिः द्योत्यते, स तु प्रकर्षः तत्त्वारम्भकः भवति । अत्रेदानीमयं प्रश्नः उदेति यत् घटस्य मृत्तिका प्रकृतिः इति व्यवहारोऽयं लोके दृष्टः, यदि घटप्रकृतिमृत्तिका, तर्हि मृत्तिकाभिन्नत्वेन तत्त्वान्तरभूतः घटः इति परं न सिध्यति अथापि घटप्रकृतिमृत्तिका इति कथमुच्यते इति चेत्, उच्यते । यद्यपि मृत्तिका घटप्रकृतिः वस्तुतः तथापि प्रकृतिशब्देन प्रकर्षाविवक्षया केवलोपादानकारणमेव प्रकृतित्वेन स्वीकृत्य उक्तदृष्टान्ते व्यवहारः। अनेन एतत्सिद्धं भवति यत् स्वभिन्नतत्त्वान्तरोत्पत्तौ कारणात्मिका या सा प्रकृतिरिति एतल्लक्षणं तस्याः सामान्यलक्षणं भविष्यतीति । व्यक्ततत्त्वानि परिमितानि सन्ति किन्तु मूलप्रकृतिः व्यापिकाऽस्ति । व्यक्ततत्त्वानाम् अनेकत्वे या समन्वयात्मकता विद्यते तयापि मूलप्रकृतेः सिद्धिर्भवति । शक्यनुकूलया प्रवृत्त्या अपि मूलप्रकृतिः सिद्ध्यति । सृष्टौ कार्यकारणभावेनापि मूलकारणतया प्रकृतेः सिद्धिर्भवति । जगतः नानात्वे तत्कारणभूते अव्यक्ते च तादात्म्येनापि प्रकृतिसिद्धिर्जायते । अव्यक्ते प्रायः व्यक्तप्रकृतेः सर्वेषां धर्माणां विपर्ययो भवति । स एकः अनाश्रितश्चास्ति । अर्थात् अव्यक्तं व्यक्तापेक्षया प्रायेण भिन्नमस्ति, किन्तु ‘कारणगुणात्मकत्वात्कार्यस्यऽ इस्य अग्रजः रामकुमारः नियुक्तः आसीत्[२५] । गदाधरोपि सहकारी अर्चकरूपेण प्रतिमायाः अलङ्करणं दायित्वेन स्वीकृतवान् । १८५६ तमे वर्षे रामकुमारस्य परलोकप्राप्त्यां सत्यां गदाधरः मन्दिरस्य प्रधानपुरोहितरूपेण अभिषिक्तः जातः । मन्दिरस्य ईत्याधारेण काश्चन विशेषता व्यक्ताव्यक्तयोः तुल्याः सन्ति । यथा त्रिगुणमचेतनमित्यादि ।१८५५ तमवर्षे कोलकातायाः अस्पृश्य-कैवर्तसमाजस्य धनी सामन्तपत्नी राणी रासमणि दक्षिणेश्वरप्रदेशे कालीदेव्याः मन्दिरं निर्मितवती । मन्दिरस्य प्रधानार्चकरूपेण रामकृष्णषाणकोणे तस्य प्रकोष्ठः आसीत् । जीवनान्तपर्यन्तं सः अस्मिन् प्रकोष्ठे निवासं कृतवान् आसीत्। एवमनुमियते यत् राणी रासमण्याः जामाता मथुरामोहन विश्वास- महोदायेनैव रामकृष्णः नाम प्रदत्तमासीत्। अन्यमतानुसारं, इदं नाम तोतापुरी गुरुणा दत्तमासीत् ।
