जलपाइगुडिमण्डलम्

जलपाइगुडिजनपदम् জলপাইগুড়ি জেলা
जनपदम्
देशः	भारतम्
राज्यम्	पश्चिमबङ्गराज्यम्
प्रशासनिकविभागः	जलपाइगुडि
केन्द्रनगरम्	जलपाइगुडि
Area
• Total	६,२४५ km२
Population  (२०११)
• Total	३८,६९,६७५
• Density	६२१/km२
Time zone	UTC+५:३० (भारतीय-मान-समयः)
लोकसभाकेन्द्राणि	जलपाइगुडि, आलिपुरदुयार
Website	http://www.jalpaiguri.gov.in/

जलपाइगुडि (उच्चारणम्: ˌʤælpaɪˈgʊəri) (वङ्ग: জলপাইগুড়ি জেলা) भारतस्य पश्चिमबङ्गराज्ये स्थितम् एकं मण्डलम्। अस्य मण्डलस्य केन्द्रं जलपाइगुडि नगरम् । अस्य मण्डलस्य आयतनम् प्रायः ६,२४६ वर्गः कि मी । अस्मिन् मण्डले स्थितानां जनानां संख्या ३८,६९,६७५ (प्रायः) ।

इतिहासः

इतिहासानुगुणं अस्य मण्डलस्य नाम जल्पेश्वर्(शिवस्य अपरं नाम) इत्यासीत् । परन्तु अन्यैः मन्वन्ते यत् अस्मिन् प्रदेशे जलपाई(वृक्षविशेषः) वहुपरिमाणेन आसन् । तस्मात् जलपाइगुडि इत्याख्या प्राप्ता । पुराकाले स्थमिदं कोच्-राजवंशी जनानां अधिनमासीत् । तदानीं अस्य नाम कामतापुर् इति आसीत् । १८६९ तमे संवत्सरे अस्य मण्डलस्य स्थापना अभूत् ।