सिंहलभाषा
सिंहल | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
සිංහල Siṁhala | ||||||
उच्चारणम् | ˈsiŋɦələ | |||||
विस्तारः | श्रीलङ्का | |||||
Ethnicity | सिंहलीजनाः | |||||
स्थानीय वक्तारः |
वाचनिकदोषः : अनपेक्षितम् उद्गारचिह्नम २ २० लक्षाणि (2 मिलियन्) द्वितीयाभाषिक (२०१२)[१] | |||||
भाषाकुटुम्बः | ||||||
उपभाषा(ः) |
वेद्द (सम्भवतः एका मिश्रितभाषा)
| |||||
लिपिः |
| |||||
आधिकारिकस्थितिः | ||||||
व्यावहारिकभाषा | श्रीलङ्का | |||||
नियन्त्रणम् | राजकीयनियन्त्रणं नास्ति। | |||||
भाषा कोड् | ||||||
ISO 639-1 | si | |||||
ISO 639-2 | sin | |||||
ISO 639-3 | sin | |||||
Linguasphere | 59-ABB-a | |||||
| ||||||
|
सिंहल (सिंहल: සිංහල) इति हिन्दु-आर्यभाषा मुख्यतया श्रीलङ्कादेशस्य सिंहलीजनैः भाष्यते, ये द्वीपस्य बृहत्तमं जातीयसमूहं भवन्ति, येषां सङ्ख्या प्रायः १.६ कोटिः (16 मिलियन्) भवति । श्रीलङ्कादेशस्य अन्यैः जातीयसमूहैः सिंहलभाषा प्रथमाभाषारूपेण अपि भाष्यते, २००१ तमे वर्षे कुलं २० लक्षाणि (20 मिलियन्) जनाः सन्ति ।[२] ब्रह्मिकलिपिषु अन्यतमं सिंहललिपिं प्रयुज्य लिख्यते; ये ग्रन्थलिपिसम्बन्धः प्राचीनभारतीयब्राह्मीलिपिवंशजम् अस्ति ।[३]
सिंहलभाषा श्रीलङ्कादेशस्य आधिकारिकभाषासु, राष्ट्रभाषासु अन्यतमा च अस्ति । पाली इत्यनेन सह थेरवादबौद्धसाहित्यस्य विकासे अस्य प्रमुखा भूमिका आसीत् ।[१]
श्रीलङ्कादेशे बौद्धधर्मस्य आगमनानन्तरम् ई॰पू॰ तृतीयतः द्वितीयशताब्दपर्यन्तं प्राप्ताः प्राचीनतमाः सिंहलप्राकृतशिलालेखाः सन्ति, यदा तु प्राचीनतमाः विद्यमानाः साहित्यिकग्रन्थाः नवमशताब्द्याः सन्ति । निकटतमाः बन्धुभाषाः सन्ति वेद्दभाषा (एकः विलुप्तप्रायः, स्वदेशीमिश्रितभाषा (क्रियोल्) यः अद्यापि श्रीलङ्कादेशस्य अल्पसङ्ख्याकैः भाष्यते, सिंहलभाषाम् अज्ञातमूलस्य पृथक्करणेन सह मिश्रयति, यस्मात् पुरातनसिंहलभाषायाः विभिन्नपक्षं स्वस्य मुख्यहिन्दु-आर्य-उपस्तरं प्रति उधारं गृहीतवान् च), मालद्वीपीयभाषा च । अस्य लिखितभाषितयोः मुख्यविविधौ स्तः, 'भाषाद्वैत' इति प्रसिद्धस्य भाषावैज्ञानिकघटनायाः स्पष्टम् उदाहरणम् अस्ति ।
सम्बद्धाः लेखाः
[सम्पादयतु]सन्दर्भाः
[सम्पादयतु]- ↑ १.० १.१ "Sinhala" [सिंहल]. एथ्नोलॉग्. आह्रियत ६ अप्रैल २०१७.
- ↑ "Census of Population and Housing 2001" [जनसङ्ख्यायाः आवासस्य जनगणना २००१]. Statistics.gov.lk. Archived from the original on 2022-07-12. आह्रियत १६ नवम्बर २०१३.
- ↑ जयरञ्जन, पॉल् एम॰ (१ जनवरी १९७६). History of the Evolution of the Sinhala Alphabet [सिंहलवर्णमालायाः विकासस्य इतिहासः] (in आङ्ग्ल). Colombo Apothecaries' Company, Limited.