भारतस्य राष्ट्रियपञ्चाङ्गम्
पठन सेटिंग्स
(शकपञ्चाङ्गम् इत्यस्मात् पुनर्निर्दिष्टम्)
राष्ट्रियपञ्चाङ्गम् विवरण
[सम्पादयतु]भारतस्य राष्ट्रियद्योतकानि | |
---|---|
ध्वजः | त्रिरङ्गः |
चिह्नम् | सिंहचतुर्मुखम् |
पञ्चाङ्गम् | शकपञ्चाङ्गम् |
राष्ट्रगानम् | जन गण मन |
राष्ट्रगीतम् | वन्दे मातरम् |
पुष्पम् | कमलम् |
फलम् | आम्रम् |
नदी | गङ्गा |
वृक्षः | वटवृक्षः |
पशुः | व्याघ्रः |
जलचरप्राणी | गङ्गानद्याः डोल्फिन् |
कविः | रवीन्द्रनाथ ठाकुर बङ्किमचन्द्र चट्टोपाध्याय |
पक्षी | मयूरः |
नाणकचिह्नम् | रूप्यकम् |
भारतीय राष्ट्रियपञ्चाङ्गम् भारते उपयोगार्थनाय सर्वकारी पञ्चाङ्ग यत राष्ट्रीयकैलेंडर अस्ति। इदानाम् शक संवत आधारित अस्ति।
अस्य आधिकारिक उपयोगे 1 चैत्र, 1879 शक् युग, यत 22 मार्च 1957 प्रारम्भ अभवत।
पञ्चाङ्गम्= पञ्च + अङ्गम् अर्थात चन्द्रदिवस ,चन्द्रमास, अर्धदिवस, सूर्ये-चन्द्रमा कोण, सौर दिवस च।
संस्कृतमासाः | कालः | आरम्भदिनाङ्कः (Gregorian) | उष्णकटिबन्धीयराशिः (Tropical Zodiac) | |
---|---|---|---|---|
1 | चैत्रः | 30/31 | March 22* | Aries |
2 | वैशाखः | 31 | April 21 | Taurus |
3 | ज्येष्ठः | 31 | May 22 | Gemini |
4 | आषाढः | 31 | June 22 | Cancer |
5 | श्रावणः | 31 | July 23 | Leo |
6 | भाद्रपदः | 31 | August 23 | Virgo |
7 | आश्विनः | 30 | September 23 | Libra |
8 | कार्तिकः | 30 | October 23 | Scorpio |
9 | मार्गशीर्षः | 30 | November 22 | Sagitarius |
10 | पौषः | 30 | December 22 | Capricorn |
11 | माघः | 30 | January 21 | Aquarius |
12 | फाल्गुनः | 30 | February 20 | Pisces |