कडलूरुमण्डलम्

कडलूर् मण्डलम् கடலூர் மாவட்டம்
—  मण्डलम्  —
चिदम्बरम् मन्दिरम् चिदम्बरम् मन्दिरम्
Location of कडलूर् मण्डलम् in तमिळ्नाडु
निर्देशाङ्काः ११°४५′०″ उत्तरदिक् ७९°४५′०″ पूर्वदिक्
देशः	भारतम्
राज्यम्	तमिळ्नाडु
मण्डलम्	कडलूरुमण्डलम्
उपमण्डलम्	कडलूरु,पन्रुति, चिदम्बरम्, नेय्वेलि, विरुधाचलम्
केन्द्रप्रदेशः	कडलूरू
बृहत्तमं नगरम्	कडलूरूनगरम्
बृहत्तमं महानगरम्	None
समीपतमं नगरम्	पाण्डिचेरी, चेन्नै
Collector & District Magistrate	श्री राजेन्द्र रत्नू, IAS
[[तमिळ्नाडु राज्यस्य संसत्|संसत्]] (स्थानानि)	elected ()
विधानसभा	कडलूरु
जनसङ्ख्या • सान्द्रता	२२,८५,३९५ (2011) • 702 /किमी2 (1,818 /वर्ग मील)7 (11)
लिङ्गानुपातः	984 ♂/♀
साक्षरता • Male • Female	79.04%%  • 86.84%% • 71.20%%
व्यावहारिकभाषा(ः)	तमिळ्भाषा, आङ्ग्लभाषा
समयवलयः	IST (UTC+05:30)
वायुमण्डलम् तापमानम् • ग्रीष्मकालः • शीतकालः	•      41 °से (106 °फ़ै) •      20 °से (68 °फ़ै)
सङ्केताः • पत्रसङ्केतसङ्ख्या • 607xxx • दूरवाणी • +91 04142 • यू एन् लोकोड् • IN CUD • वाहनम् • TN 31
जालस्थानम्	कडलूरुमण्डलस्य अधिकृतजालपुटम्

कडलूरुमण्डलम् (Cuddalore district) (तमिऴ् - கடலூர் மாவட்டம்) दक्षिणभारतस्य तमिळ्नाडुराज्यस्य मण्डलेषु अन्यतमम् । कडलूरुनगरम् अस्य मण्डलस्य केन्द्रस्थलम् । क्रि.पू प्रथमशतकस्य कानिचन स्मारकस्थलवस्तूनि अस्य मण्डलस्य मरुङ्गूरुग्रामे ऐदम्प्राथम्येन लब्धानि । तेषामुपरि तमिळ् ब्राह्मीलिप्या लेखाः अपि दृष्टाः ।

भौगोलिकम्

कडलूरुमण्डलस्य विस्तारः ३५६४ चतरश्रकिलोमीटर् । अस्य मण्डलस्य उत्तरभागे विलुप्पुरं मण्डलम्, पूर्वभागे बङ्गालसमुद्रः, दक्षिणदिशायां नागपट्टिनं मण्डलम्, पश्चिमतः पेरम्बलूर् मण्डलं च अस्ति ।

आर्थिकता

२००६ तमे वर्षे केन्द्रसर्वकारस्य पञ्चायती राज् सचिवालयेन निर्दिष्टेषु देशस्य २५० अविकसितमण्डलेषु कडलूरु अपि परिगणितम् । सम्प्रति, तमिऴ्‌नाडुराज्यस्य षट् मण्डलानि सर्वकारस्य अविकसितप्रदेशसहायधनयोजनया (Backward Regions Grant Fund Programme) साहाय्यं लाभमानाः सन्ति, तेषु कडलूरु अन्यतमम् ।

जनसंख्या

२०११ जनगणनानुगुणं कडलूरुमण्डलस्य जनसंख्या २,६००,८८० । देशस्य ६४० मण्डलेषु जनसंख्यादृष्ट्या कडलूरु १५८ तमम् । अस्य मण्डलस्य जनसंख्यासान्द्रता प्रतिचतुरश्रकिलोमीटर् ७०२ जनाः (१८२०/चतुरश्रमैल्)। २००१-२०११ दशके जनसंख्यावृद्धिः १३.८% आसीत् । अत्र पुं, स्त्री अनुपातः १०००-९८४ अस्ति । साक्षरता ७९.०४% अस्ति ।

उपमण्डलानि

कडलूरुमण्डले ६ उपमण्डलानि सन्ति ।

1. कडलूरु
2. चिदम्बरम्
3. पण्रुट्टि
4. काट्टुमन्नार्‌कोयिल्
5. विरुदाचलम्
6. तित्तकुडि

कृषिः वाणिज्यं च

कडलूरुमण्डले भल्लातकस्य कृषिः अधिका दृश्यते । तमिऴ्‌नाडुराज्यस्य ५२% भल्लातकस्य उत्पादनम् अस्मिन् मण्डले भवति । अत्रत्यानि पनसफलानि अपि प्रसिद्धानि (पण्रुटि-पनसम्) । नैवेलिनगरे नैवेलि लिग्नैट् कार्पोरेषन् संस्था अस्ति । अत्र अङ्गारतः विद्युदुत्पादनं भवति । अत्र भारतस्य अतिबृहत् अनावृत अङ्गारखनिः अस्ति ।

वीक्षणीयस्थलानि

कडलूरुमण्डले बहवः प्रसिद्धाः देवालयाः सन्ति । चिदम्बरक्षेत्रे विद्यमानं नटराजमन्दिरम् विश्वप्रसिद्धम् । कडलूरुनगरे पातालेश्वरदेवालयः अस्ति । कडलूरुनगरात् ७ किलोमीटर् दूरे विद्यमानः तिरुवन्दिपुरदेवालयः श्रीवैष्णवानां १०८ दिव्यक्षेत्रेषु अन्यतमः । अत्र भगवान् विष्णुः देवनाथरूपेण पूज्यते । चिन्दम्बरात् ३१ किलोमीटर् दूरे विद्यमाने श्रीमुष्णं क्षेत्रे विख्यातं भूवराहमन्दिरम् अस्ति । विरुदाचलक्षेत्रे विरुदगिरीश्वरदेवालयः अस्ति । कडलूरुनगरात् २ किलोमीटरदूरे रजततीरम् (Silver beach) इति प्रसिद्धं समुद्रतीरम् अस्ति । चिदम्बरसमीपे पिच्चावरे मान्‌ग्रोव् अरण्यानि सन्ति । मान्‌ग्रोव् अरण्यानां विस्तारे पिच्चावरस्य विश्वे एव द्वितीयस्थानम् । इदं प्रसिद्धं जैकप्रवासस्थानम् । कुरिञ्जिप्पडितालुकायां वेङ्गडपेटेप्रदेशे विजयनगरकालस्य अवशेषाः द्रष्टुं शक्याः ।

बाह्यसम्पर्कतन्तुः

• Villages in Cuddalore District Archived २०११-०८-१४ at the Wayback Machine
• A website on industrial pollution in Cuddalore
• Cuddalore District web site Archived २०१३-०८-०१ at the Wayback Machine
• Cuddalore's weather forecast from BBC
• SIPCOT, Cuddalore, A Global Toxic Hotspot for Air Pollution Archived २०११-१०-२७ at the Wayback Machine

तमिळनाडुराज्यस्य मण्डलानि

अरियलूर् मण्डलम्, ईरोड् मण्डलम्, कडलूर् मण्डलम्, कन्याकुमारी मण्डलम्, करूर् मण्डलम्, काञ्चिपुरमण्डलम् , कृष्णगिरिमण्डलम्, कोयम्बत्तूर् मण्डलम्, चेन्नैमण्डलम्, तञ्जावूरुमण्डलम्, तिरुच्चिरापळ्ळिमण्डलम्, तिरुनेल्वेलीमण्डलम्, तिरुप्पूरमण्डलम्, तिरुवण्णामलैमण्डलम्, तिरुवळ्ळूरुमण्डलम्, तिरुवारूरुमण्डलम्, तूतुकुडिमण्डलम्, तेणि मण्डलम्, दिन्डुगलमण्डलम्, धर्मपुरीमण्डलम्, नागपट्टिणमण्डलम्, नामक्कलमण्डलम्, नीलगिरीमण्डलम्, पुदुक्कोट्टैमण्डलम्, पेरम्बलूरुमण्डलम्, मधुरैमण्डलम्, रामनाथपुरमण्डलम्, विरुदुनगरमण्डलम्, विऴुप्पुरमण्डलम्, वेल्लूरुमण्डलम्, शिवगङ्गामण्डलम्, सेलंमण्डलम्